Raport-kobiety dla Polski Polska dla kobiet. 20 lat transformacji ...

Kobiety i gospodarkaobowiązków (K); aby był zawsze zadowolony z prowadzenia domu (M)i nie musiał się martwić o drobiazgi w domu (M).Ten kulturowy splot obowiązku wykonywania prac domowychprzez żony z wykonywaniem ich jako wyrazem troski i dbania o mężabardzo utrudnia negocjacje małżeńskie w sprawie redystrybucjiprac domowych.➋ Prace domowe a macierzyństwo. Społeczny wizerunek kobietywiąże ją bardzo silnie z macierzyństwem. W 1989 roku 79%, a w 1994roku 75% badanych wyraziło przekonanie, że „kobieta powinnamieć dzieci, ażeby czuć się pełnowartościową kobietą” 25 . Mniej tradycyjniepatrzą na kobiety inne katolickie kraje Europy i Ameryki Łacińskiej,w których akceptacja powyższego stwierdzenia sięga 50%.W krajach skandynawskich akceptuje je zaledwie około 20% badanych.Co ciekawe, w innych krajach postkomunistycznych aprobatatak rozumianej kobiecości jest jeszcze wyższa niż w Polsce. Świadczyto o bardzo tradycyjnych poglądach na temat płci wyniesionychz okresu realnego socjalizmu.Dziecko jest związane nie tylko z kobiecością, ale także instytucjąmałżeństwa. Możemy mówić o społecznej zgodzie na to, że „małżeństwoto dziecko” 26 . W 1998 roku 84,9% naszego społeczeństwa negatywnieoceniło decyzję młodej pary małżeńskiej o rezygnacji z posiadaniadzieci. Blisko co trzecia osoba (29,4%) była zdania, że młodzimałżonkowie powinni posiadanie dziecka traktować priorytetowo:nie powinni czekać, aż się urządzą, nacieszą sobą czy osiągną sukceszawodowy; i zdecydować się na dziecko od razu po ślubie. Co ciekawe,poglądy w tej kwestii nie uległy zmianie na przestrzeni ostatnichdwudziestu lat. W 1979 roku takie postępowanie małżonków uznałoza właściwe 30,2% badanych.Bycie matką jest podstawową tożsamością kobiet mających dzieci(34,4% na pytanie, kim jestem, odpowiada: „przede wszystkim matką”,a uwzględniając trzy wybory, odsetek ten wzrasta do 90%). Dlamężczyzn role rodzicielskie nie są tak ważne jak dla kobiet: ważniejszeod bycia ojcem jest bycie mężem i bycie człowiekiem.Kobiecość to macierzyństwo, a macierzyństwo to praca; macierzyństwoprzekłada się bezpośrednio na pracę kobiet w domu związanąz opieką i wychowaniem dzieci. Jeśli w małżeństwie są dzieci,25) R. Siemieńska, Socjalizacja w zmieniającym się społeczeństwie, [w:] Oswajanierzeczywistości. Między realnym socjalizmem a realna demokracją, red. M. Marody,Instytut Spraw Społecznych UW, Warszawa 1996.26) A. Titkow, Tożsamość polskich kobiet. Ciągłość, zmiana, konteksty, IFiS PAN,Warszawa 2007.52