Raport-kobiety dla Polski Polska dla kobiet. 20 lat transformacji ...

Kobiety i gospodarkaPozostałe modele małżeństw stanowią wzór dla mniejszej częścibadanych. Tylko dla co dziesiątej osoby (10,6%) wzorem rodziny jestsytuacja aktywności zawodowej obojga małżonków i odpowiedzialnościżony za wykonywanie prac domowych i dzieci. Chociaż modelten nie cieszy się popularnością, wydaje się być najczęściej realizowanymwzorem życia rodzinnego w Polsce. W typologii małżeństwzaproponowanej przez Lucii A. Gilbert 13 określany jest mianem tradycyjnegoze względu na to, że kobieta do tradycyjnej roli matki i żonydodaje rolę kobiety pracującej zawodowo.Tylko dla co dwudziestej badanej osoby (5,7%) wzorem pozostajerodzina, w której oboje małżonkowie pracują, ale to mąż dodatkowozajmuje się domem i dziećmi. Najrzadziej w opinii badanych jestakceptowana sytuacja rodzinna, w której następuje odwrócenie róltradycyjnej rodziny: to żona pełni rolę jedynego żywiciela, natomiastmąż zajmuje się domem i dziećmi (0,2%).Pozostawanie w związku małżeńskim, związane z tym doświadczeniażyciowe i praktyka pracy domowej okazują się zmieniać spojrzeniena to, jak powinna wyglądać współczesna rodzina: ogólniemówiąc, małżeństwo wiąże się z większym konserwatyzmem opinii,a prawidłowość ta dotyczy szczególnie kobiet. Zarówno zamężne kobiety,jak i żonaci mężczyźni zdecydowanie rzadziej aprobują równościowymodel rodziny (kobiety: mężatki – 60,7% i panny – 79,0%;mężczyźni: żonaci – 46,8% i kawalerowie – 67,9%), częściej opowiadająsię za tradycyjnym modelem małżeństwa (wśród kobiet: mężatki– 23,8% i panny – 8,1%, wśród mężczyzn: żonaci – 34,8% i kawalerowie– 15,7%). Aprobata dla modelu, w którym oboje małżonkowiepracują, a żona dodatkowo zajmuje się domem i dziećmi, pozostajew zasadzie taka sama w grupie osób zamężnych i niezamężnych.W grupie mężatek najwięcej zwolenniczek partnerskiego modelumałżeństwa znajdujemy wśród osób z wyższym wykształceniem(wyższe – 77,3%; podstawowe – 46,6%) i wśród kobiet aktywnychzawodowo (pracujące – 70,1% i niepracujące – 51,2%). Poglądy żonatychmężczyzn na temat preferowanego modelu małżeństwa nie sązróżnicowane w sposób istotny, ani biorąc pod uwagę wykształcenie,ani fakt aktywności zawodowej ich żon. Poglądów zamężnych kobieti żonatych mężczyzn nie różnicują w sposób istotny wiek i miejscezamieszkania.Na skutek stwierdzonych zależności największe różnice w preferowanychmodelach małżeństw obserwujemy w grupie osób z wyższymwykształceniem, gdzie 77,3% zamężnych kobiet i tylko 53,8%13) Za: J. Stail, Marital Equality. It’s Relationship to the Well-Being of Husband andWives, Sage Publications, Thousand Oaks, California 1997.40