Raport-kobiety dla Polski Polska dla kobiet. 20 lat transformacji ...

KOBIETY W NAUCE I EDUKACJIProgramy i podręcznikiKolejne raporty i publikacje poświęcone analizie podręcznikówszkolnych 19 wskazują, że w zasadzie w tej kwestii nic albo prawienic się nie zmienia. W podręcznikach dominuje język, w którym rodzajmęski traktowany jest jako uniwersalna forma zwracania się domężczyzn i kobiet 20 . Przy przedstawianiu życia rodzinnego kobietomi mężczyznom przypisywane są stereotypowe role i zadania. Obrazrodziny, zwłaszcza w podręcznikach dla najmłodszych, jest tradycyjnyi zarazem wyidealizowany: szczęśliwi tata, mama i dwoje dzieci.W podręcznikach nie pojawiają się rodziny partnerskie, rozdzielone,nie ma rodziców samotnie wychowujących dzieci. Nie pisze sięo dzieciach krzywdzonych, nie ma biedy, bezrobocia, przemocy. Niepojawiają się także dzieci z innych kręgów kulturowych.W podręcznikach do historii, koncentrujących się niemal wyłączniena historii politycznej, kobiet prawie nie ma. Bardzo rzadko pojawiająsię informacje o ruchach kobiecych w XIX i XX wieku. Brakujeinformacji o codziennym życiu i pracy kobiet, o losach kobiet wybitnychi o problemach związanych z dyskryminacją ze względu na płeć,w przeszłości i obecnie.Tak było w dotychczasowych podręcznikach i tak zapewne będą teżwyglądały nowe, dostosowane do wprowadzanych właśnie w życienowych podstaw programowych. Podstawy te bowiem nadal nieuwzględniają problematyki równouprawnienia ze względu na płeć,nadal brak w nich miejsca na historię kobiet czy na współczesne debatyo ich prawach, a w treści podstaw nadal przeważa rodzaj męski.Diagnoza szkolnaW ramach projektu „Szkoła bez przemocy” 21 publikowane są raportyz badań przeprowadzanych w uczestniczących w projekcieszkołach. Najnowszy, Diagnoza szkolna 2009, przynosi informacjeo różnych aspektach zachowań i postaw uczniów i uczennic oraz nauczycieleki nauczycieli, o ich wzajemnych relacjach, nastrojach, poczuciusatysfakcji etc. Warto przytoczyć niektóre dane. I tak, według32819) Równość i tolerancja w podręcznikach szkolnych, „Biblioteczka PełnomocnikaRządu ds. Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn”, nr 1/2003, Warszawa 2003; E. Rutkowska,M. Środa, Edukacja, [w:] Polityka równości płci. Polska 2007, raport UNDP,Warszawa 2007, s. 48–58, patrz też: Równość płci w podręcznikach szkolnych, wywiadz Anną Wołosik, „Wysokie Obcasy”, 2005 (za: http://kobieta.gazeta.pl/wysokie-obcasy/);A. Wołosik, Edukacja do równości czy trening o uległości? oraz Czy polskiepodręczniki respektują zasadę równości płci? (www.wstronedziewczat.org.pl).20) Autorki rozdziału Edukacja w raporcie UNDP Polityka równości płci. Polska 2007(op. cit.) podkreślają, że wyjątek stanowią podręczniki do religii, w których obieformy zwracania się do uczniów i uczennic służą podkreślaniu różnicy płci.21) Strona internetowa projektu: www.szkolabezprzemocy.pl.