Liefde kent geen grenzen - Federaal Wetenschapsbeleid

107
vandaan komen. Ouali (2005) en Hooghiemstra (2003) onderscheiden drie fasen in
de evolutie van het traditionele huwelijk.
In een eerste fase (1964 – 1974) houdt het endogame huwelijk stand. De migratie
van bijna uitsluitend mannen kent op dat ogenblik nog een tijdelijk karakter en de
huwelijkssluiting wordt nog volledig gedicteerd door de socio-culturele praxis in
de herkomstregio. Mannen zoeken – zoals de traditie het voorschrijft - een
huwelijkspartner in hun regio van herkomst. De enkele mannen die in deze
periode huwen met een Belgische partner, stemmen dan ook stilzwijgend in met
een volledige breuk met het herkomstland (Ouali, 2005).
Na de migratiestop van 1974, krijgt het huwelijk een instrumenteel karakter en
verschuift de machtsbalans bij het arrangeren van huwelijken van de
herkomstregio naar de ontvangende maatschappij. De migrantengemeenschappen
komen steeds meer in contact met andere waarden en normen en met
verschillende sociale groepen. Het exogame huwelijken wint aanvaarding: “Le
mariage mixte des travailleurs du pays d’origine avec un(e) Belge est admis dans
le cadre de la migration des années de crise, et n’est plus vu comme une rupture
mais comme un moyen d’entrer dans la ‘communauté immigrée’ comme seule
alternative au départ du pays d’origine” (Ouali, 2005).
De derde fase (1994 – heden) bestaat uit een verdere differentiatie van de
huwelijksvorming. Deze “versnippering” heeft te maken met de uiteenlopende
sociale, economische en culturele integratie binnen de verschillende
migrantengemeenschappen (Esveldt & Schoorl, 1998; Ouali, 2005).
In plaats dat de keuze voor een partner uit het herkomstland voortvloeit uit
traditie en conservatie, heeft deze te maken met de unieke migratiecontext waarin
jongeren van Marokkaanse en Turkse herkomst zich bevinden. Zoals besproken in
punt 3 oriënteren zowel micro, meso als macroaspecten van de migratiecontext de
blik van de jongeren op het herkomstland.
De druk uit het herkomstland, de restrictieve migratiewetgeving en het
lidmaatschap van transnationale gemeenschappen zijn macrofactoren die een
migratiehuwelijk faciliteren. De combinatie van traditie en behoud – kenmerkend
voor de directe omgeving van allochtone jongeren van de tweede en volgende
generaties – kan deze keuze versterken. Zo biedt het migratiehuwelijk
bijvoorbeeld een uitweg voor hoogopgeleide meisjes: ze voldoen tegelijkertijd aan
de traditionele eisen van hun ouders en aan de eigen wensen tot emancipatie
(Reniers & Lievens, 1999). Tenslotte leiden de differentiële ontwikkeling en de
uiteenlopende huwelijksverwachtingen van jongens en meisjes tot ongenoegen
met de andere sekse in België. Achter de praktijk van het trouwen met een partner
uit het land van herkomst blijken dus zowel traditionele als