Liefde kent geen grenzen - Federaal Wetenschapsbeleid

126
Als we spreken over een zus of een nicht, moeten we er daarbij wel op wijzen dat
de familiebanden in België anders zijn dan in Thailand of op de Filippijnen. In
beide landen is men sterk clan- en familiegericht. Dat betekent dat zij iemand die
in onze ogen verre familie is, nog altijd als nicht of neef zullen bestempelen. Ook al
zijn de familiebanden vele vertakkingen ver, toch beschouwen ze elkaar als familie
en kennen ze elkaar. M. illustreert dit fenomeen. Zij geeft soms workshops over de
Filippijnen op lagere scholen waarbij de kinderen een stamboom moeten maken
van hun familie en zij vervolgens haar stamboom toont:
De oma en opa blijven bij ons en die kunnen ook iets doen bij ons. Ze zijn nog een deel van
de familie. We kennen allemaal nog tantes, nonkels, kozijns, etc. Dat is nog een verschil. Ik
ga soms naar de begrafenis van familie van mijn man. Dan is de familie samen, en dan
vraag ik wie dat is. "Ik weet het niet, maar dat is de dochter van een neef of nicht". Voor ons
is dat niet te ver. Ik heb laten zien, dat is één van mijn workshops (nvdr. familiale tradities
van de familie). Als doe-activiteit heb ik een standboom gemaakt. Ik vond geen papier lang
genoeg om al mijn familie op te schrijven. Toch is me dat gelukt op behangpapier. Ik heb het
laten zien aan de leerlingen. Ik ken ze allemaal bij naam. Ik had 100 familieleden. De
kinderen moesten dat ook maken. Ze hadden maar twee of drie blaadjes nodig. Zij moesten
nadenken en kenden dan de namen niet meer van die of die.(23, PHL, 50-60, HO, > 6 j.)
Net zoals bij de Filippino’s, is het bij de Thai moeilijk om te begrijpen hoe de
familiebanden nu werkelijk in elkaar zitten. Vanaf het moment dat men iemand
goed begint te kennen, noemt men iemand al snel ‘zus’, zonder dat er een (h)echte
familieband is. Ook neven en nichten worden vaak aangeduid als zus. Het gebeurt
ook dat oudere mensen met wie men geen familieband heeft tante of nonkel
genoemd worden.
Zowel de Filippino’s als de Thai hechten een groot belang aan familie (Asis, 2002).
Dat betekent tevens dat ze zich graag omringen met mensen uit de eigen
uitgebreide familie. Een vrouw die hier gehuwd is, zal dan ook veel moeite doen
om één van haar zussen of nichten die nog op de Filippijnen of op Thailand is,
naar hier te halen. Zoals G. getuigt:
Mijn zus was hier (…). Ze had graag dat ik ook zou komen, omdat zij toch alleen hier was.
Zij had graag dat ik hier kwam, zij wist dan een man hier. (nr. 22, PHL, 30-40, HO, 3-6j.)
Ze zoekt voor haar een man, waarvan ze denkt dat deze bij haar past. We komen
hier uitgebreider op terug als we de kanalen bespreken waarlangs de partners
elkaar hebben leren kennen.
Specifiek voor de Filippino’s, is wat zij noemen de ‘Kuya’ en de ‘Ate’. Dat is een
speciale titel die eerbied uitdrukt voor de oudste broer of zus. ‘Kuya’ wordt
gebruikt wanneer het oudste kind een zoon is, ‘Ate’ wanneer het een dochter
betreft. Deze titel reflecteert de gezagspositie die het oudste kind heeft naast de