Liefde kent geen grenzen - Federaal Wetenschapsbeleid

86
de achtergrond na van de in België verblijvende huwelijkspartner. Aan de hand
van het Rijksregister stelt de cel bijvoorbeeld vast of iemand al dan niet gehuwd is,
wanneer het huwelijk plaatsvond en hoe lang het huwelijk standhield. Daarnaast
stelt het rijksregister adresgegevens ter beschikking. Een man die bijvoorbeeld
komt inwonen bij een vrouw maar na één jaar al verhuist, kan een indicatie
vormen voor een schijnhuwelijk. Als de geregistreerde samenwoonst van zeer
korte duur is, kan men moeilijk spreken van een duurzame relatie.
Ten tweede kan de cel de beide huwelijkskandidaten uitnodigen voor een
persoonlijk gesprek. Deze interviews verlopen telkens via eenzelfde stramien. De
cel stelt zichzelf voor: wie ze zijn en wat ze doen. Vervolgens stelt de interviewer
een aantal vragen aan de huwelijkskandidaten. Deze vragen zijn niet verplicht te
beantwoorden. Ook kunnen de huwelijkskandidaten zelf vragen stellen. Verder
gaat de interviewer dieper in op de relatie.
Het vaste stramien van het interview leidt ertoe dat mensen zich ‘voorbereiden’
op het gesprek. Sommige mensen kennen de juiste antwoorden ‘te goed’. Als de
interviewers dan een afwijkende vraag stellen en de ondervraagden blijven het
antwoord schuldig, weet men dat de huwelijkskandidaten zich voorbereidden.
Soms zeggen mensen als het ware een lesje op, waarbij ze antwoorden geven op
een vorige of volgende vraag.
De cel schijnhuwelijken baseert haar beslissing op het geheel van het verhaal. Ze
leggen alle elementen samen die kunnen wijzen op een schijnhuwelijk en geven op
basis daarvan een advies aan het parket. Bij twijfel laten ze het huwelijk doorgaan,
en bekijken ze nadien of het huwelijk al dan niet standhoudt. Ze kunnen dit
melden aan DVZ. Indien het koppel na één jaar of 15 maanden reeds uit elkaar
gaat, kan het huwelijk nog nietig verklaard worden. Deze procedure van
nietigverklaring is alleen een stuk zwaarder.
3.2 Verschillen in manier van werken
De verschillende cellen schijnhuwelijken onderhouden geen systematisch contact
met elkaar, net omdat hun werking decentraal is ingesteld door de verschillende
steden. Er bestaat geen overkoepelende instantie die het hele onderzoek naar
schijnhuwelijken coördineert. Er wordt wel contact opgenomen met een andere
cel, indien bijvoorbeeld iemand van Gent naar Antwerpen verhuist om daar te
huwen. Wel is er steeds contact met de DVZ, die fungeert als het centrale
aanspreekpunt. Iedere gemeente maakt gebruik van dit centrale meldpunt.
Het ontbreken van een gecentraliseerde overkoepelende instantie, heeft als gevolg
dat de verschillende cellen schijnhuwelijken die her en der ontstaan zijn in de
grote steden, op een verschillende manier tewerk gaan. Niet alle parketten werken
even streng of hanteren dezelfde criteria. Niet alle parketten onderzoeken de