Liefde kent geen grenzen - Federaal Wetenschapsbeleid

108
veranderingsprocessen schuil te gaan (Hooghiemstra, 2003; Loobuyck, 2005;
Timmerman, 2006).
De socio-culturele praxis van huwelijkssluiting wordt enerzijds gerijmd met de
migratiebehoeften in Turkije en Marokko. Anderzijds komt de praxis tegemoet
aan de wens van migrantengemeenschappen in België om de band met het
herkomstland levendig te houden. Het is duidelijk dat migratie een extra dimensie
geeft aan de traditie van familiehuwelijken - die tot voordeel strekken van beide
families. De familie in het herkomstland heeft dan een kind in Europa, wat
economische voordelen verschaft. De schoonouders op hun beurt krijgen een
schoondochter- of zoon uit een vertrouwde omgeving en ontvangen een grote
bruidsprijs (Hooghiemstra, 2003).
Dit laatste wijst op de veranderingen die het instituut huwelijk onderging sinds
het een zo belangrijke strategie tot migratie werd. Timmerman (2006)
argumenteert dat de traditionele genderrollen dikwijls versterkt worden voor
vrouwelijke huwelijksmigranten. Terwijl importbruiden de hoop koesteren om
zich via het huwelijk met een “Westerse” man te emanciperen, ziet de realiteit er
vaak anders uit.
In tegenstelling tot voor importbruiden worden traditionele genderrollen van
importbruidegommen niet versterkt, maar komen ze op losse schroeven te staan.
Turkse en Marokkaanse mannen hebben wortels in maatschappijen waar mannen
een dominante positie bekleden in de publieke sfeer (Mernissi, 1975).
Huwelijksmigratie – waardoor mannen zeer afhankelijk worden van hun
echtgenote - betekent voor mannen dikwijls een verlies aan status in de
ontvangende maatschappij (Tas, 2006). Dit wordt mede in de hand gewerkt
doordat huwelijksmigratie van de man mogelijks ingaat tegen de traditie van
virilokaliteit: in plaats dat de vrouw na het huwelijk intrekt bij de man, vervoegt
de man zich bij de familie van de echtgenote (Ouali, 2005; Loobuyck, 2005;
Timmerman, 2006). Dit kan bij mannen leiden tot gevoelens van schaamte en
frustratie (Tas, 2006).
Ook de gebruiken rond de bruidsprijs worden aangepast aan de internationale
migratiecontext. Terwijl de bruidsprijs traditioneel betaald wordt door de familie
van de zoon aan de familie van de aanstaande bruid, wordt de bruidsprijs in het
geval van een vrouwelijke huwelijksmigrant dikwijls afgeschaft. Bij een
mannelijke huwelijksmigrant betaalt de familie van de man soms een veelvoud
van de bruidsprijs om migratie mogelijk te maken (Loobuyck, 2005).
Welke zijn de maatschappelijke en psycho-emotionele consequenties van
huwelijksmigratie? Een aanzet tot antwoord op deze vraag kwam aan bod in de
vorige paragraaf. In deel vijf, gaan we dieper in op de gevolgen van
huwelijksmigratie voor de sociale participatie en integratie in de ontvangende