Liefde kent geen grenzen - Federaal Wetenschapsbeleid

222
In tegenstelling tot het patroon in Rusland zegt een Poolse respondente dat het
vroege huwelijkspatroon in Polen opschuift:
What has also changed is that women marry a lot later these days than they used to
in the past. That has changed as well. (I32; POL; 34 jaar; HO; 1-5jaar)
Zoals vermeld, kent Rusland sinds de val van het communisme een enorme
toename van het aantal echtscheidingen. Als in 1960, 12 op 100 huwelijken
eindigden in echtscheiding, klom dit cijfer op tot 42 in 1990. Dit hoge
echtscheidingscijfer heeft deels te maken met verplichte huwelijken omwille van
zwangerschap (Sakwa, 2002). Aangezien kinderen na een echtscheiding bijna altijd
bij de moeder blijven, heeft Rusland een aanzienlijk aantal alleenstaande moeders.
Zoals reeds besproken in 2.1.6. nemen deze alleenstaande moeders een uiterst
kwetsbare socio-economische positie in en hebben ze weinig kans om te
hertrouwen (Sakwa, 2002).
Ondanks de belangrijke verschuivingen in de betekenis van een huwelijk, alsook
in de religieuze beleving ervan, blijft het huwelijk ook vandaag een kernwaarde in
zowel Postsovjetrepublieken als in Polen. Het huwelijk vormt het instituut waar
seksualiteit kan worden beleefd en waarbinnen de moederrol kan worden
voltrokken. Op welke manier deze betekenis van het huwelijk rijmt met
huwelijksmigratie, komt aan bod in het volgende punt.
3.2 Verzoening tussen het huwelijk en migratie
Het belang van het instituut huwelijk blijft doorheen verschillende turbulente
periodes in Centraal/ Oost Europa en de voormalige Sovjet Unie onverstoorbaar
overeind. Zonder huwelijk kunnen vrouwen geen gevolg geven aan hun roeping
van de natuur: het op de wereld brengen van kinderen en het vervullen van het
moederschap. Door de demografische crisis na het einde van de Koude Oorlog,
wordt deze vrouwspecifieke taak door de overheid en in de media vandaag extra
gepromoot. En ongetwijfeld nog belangrijker: in opvoeding en onderwijs. Vanaf
midden de jaren ’80 ontwikkelt men in de Sovjet Unie verschillende educatieve
gendersocialisatie programma’s. De bedoeling was om jongens en meisjes meer
bewust te maken van hun genderspecifieke, complementaire eigenschappen
(Attwood, 1996). Onderstaande Russische respondente getuigt over het conflict
met haar moeder tijdens haar pubertijd. Haar behoefte aan zelfrealisatie,
intellectuele ontplooiing en een carrière botsten met haar moeders ideeën over de
kwaliteiten van een goede vrouw: de zorg voor het huishouden, echtgenoot en
kinderen. Als een vrouw deze rol niet op zich neemt, zal ze nooit met een goede
man kunnen trouwen. De respondente vertelt verder dat deze genderspecifieke
opvoeding ook aan bod komt op school: