PROBLEM DURUMU - Prof.Dr. Seval Fer

114. Güdülenme (Motivation) : Ve bütün bu adımların sonunda bireydavranışı ortaya koymak için bir neden ortaya çıkana kadar ya da davranışıgöstermek için güdülenene kadar davranışı göstermeyecektir.Pek çok klasik davranışçı gibi Bandura da cezalandırmanın pekiştirmekadar etkili olmadığını ve gerçekte bireylerde beklenenin aksine bir etkigösterdiğini söyler (Boeree,1999:4).1.3. Bilişsel Kuramlara Göre ÖğrenmeBilişsel öğrenme kuramcıları, öğrenmeyi uyarıcı ile davranış arasında bağkurmak ve dıştan pekiştirme yoluyla elde edilen bir sonuç olarak açıklayan“davranışçı” görüşlerin yanında, insan davranışlarının çok daha karmaşık birözellik taşıdığını belirtir ve “uyarıcı-davranış” kalıpları içerisinde açıklamanınyeterli olmayacağını ileri sürerler. Onlara göre, davranışçı yaklaşımlaröğrenmeye kısmi bir açıklama getirir.Bilişsel öğrenme kuramlarını ortaya koyan psikologlar öğrenmenin,çevredeki olay ve durumlara anlam verme girişimlerinin sonucundaoluştuğuna ve bu amaçla sahip olunan bütün zihinsel araçların kullanıldığınainanırlar. Davranışçı kuramlarda öğrenmenin dıştan etkilerle elde edilen birsonuç olarak görülmesine karşın, bilişsel kuramcılar öğrenmeyi, insanınbeyninde ve sinir sisteminde oluşan bir iç süreç olarak yorumlarlar. Bilişselöğrenme kuramcıları öğrenen olarak organizmanın kendi girişimine ve kendikontrolüne önem verirler. Genel olarak öğrenmede odak noktası, öğreneninuyarıcıları nasıl aldığı, onları nasıl işlediği, organize ettiği ve bilgininkalıcılığını nasıl sağladığı üzerinedir (Demirel, 1999:37-38).Bilişsel kuramcılardan Edward Chace Tolman, insan ya da hayvandavranışlarının, onların amaçları, niyetleri, istekleri, bilgileri, düşünmeleri,planlamaları, anlamlandırmaları ile nasıl ilişkili olduğunu açıklamayaçalışmıştır. Davranışçılığın en popüler olduğu devrelerde, bilişsel yaklaşımısavunmaya başlayarak, öğrenmenin meydana gelmesinde uyarıcı ile tepkiarasında bazı süreçlerin olduğu gerçeğini ortaya koymuştur. Tolman’a göreöğrenme, temel olarak çevreyi keşfetme sürecidir. Organizma, araştırmayoluyla bazı olayların, başka olaylara yol açtığını ya da bir işaretin diğer birişarete götürdüğünü keşfeder ve bunları kullanarak amacına ulaşır. Sonuçolarak organizma ulaşmak istediği ürün, yani amaç tarafından yönlendirilir(Senemoğlu, 2002: 202-205).-11-