PROBLEM DURUMU - Prof.Dr. Seval Fer

274.1. Witkin’in Bilişsel Stil ModeliPek çok değişik bilişsel stil kuramı/modeli içerisinde, eğitim alanındakiproblemlerin çözümüne ilişkin olarak üzerinde en çok çalışılan bilişsel stilmodeli “Witkin’in Alan Bağımlılığı (Witkin’s Field Dependence)”olmuştur .Alan bağımlılığı olarak bilinen bilişsel stil kuramı Witkin ve Asch (1948)tarafından yapılan laboratuar deneyleri sonucunda ortaya çıkmıştır. Witkin vearkadaşları, bireylerin “mekansal uyum görevlerinde tutarlı bir şekilde”birbirlerinden farklılaştıklarını ve bu farklılığın tek sebebinin algısal alanözellikleri olduğunu” ortaya koymuşlardır (Witkin&Moore, 1974: 8; Akt. Chenve Macredie, 2002: 3-4). Bu çalışmaların sonuçları, bireylerin tercih ettikleribilgi işleme biçimleri açısından farklı olduklarını, ancak bu işlemebiçimlerinin bireysel bazda sürekli olduğunu ortaya koymuştur (Chen veMacredie, 2002: 4).Alan bağımlılığı, “bir öğrenenin bilgi anlayış veya kavrayışının, kendisiniçevreleyen algısal veya bağlamsal alan tarafından hangi dereceye kadaretkilendiğini” tarif eder. Goodenough (1976), Witkin, Moore, Goodenough veCox (1977) tarafından yapılan incelemelerde, alan bağımlı ve alan bağımsızbireyler tarafından kullanılan strateji ve yaklaşımlar hakkında bazı önemlisonuçlar ortaya konmuştur. Bu sonuçlar şu şekilde özetlenebilir:1. Alan bağımsız (field independent) bireyler problem çözerken analitikbir yaklaşım benimsemekte, alanın doğasında varolan ipuçlarından dahafazlasını görebilmekte, amaca ulaşmak için gerekli ve uygun olan ipuçlarınıseçip çıkarabilmektedirler. Alan bağımsız bireyler şekilleri artalanlarındanayrı olarak fark etmeye, detaylara odaklanmaya eğilimlidirler.2. Alan bağımlı (field dependent) bireyler ise, edilgen bir yaklaşımbenimsemekte, daha az analitik olmakta, ve uygunluğuna bakmasızın enbariz ipuçlarına dikkat etmektedirler. Witkin’e göre alan bağımlı bireylergenellikle küresel (büyük) resmi görür, detaylara önem vermez ve yapacağıişe daha bütünsel olarak yaklaşırlar (Chen ve Macredie, 2002: 4).-27-