Zoran Sulejmanov - Krivicno pravo (p.770)

mer, kaj krivi~noto delo izlagawe na opasnost od ~l. 134 KZ, potrebno
e dejstvieto na izvr{uvawe da se sostoi vo izlagawe na opasnost za
`ivotot na nekoe lice i ostavawe na toa lice bez pomo{. Ili, na primer:
razbojni{tvoto - koe se sostoi vo upotreba na sila ili zakana i
odzemawe na tu| podvi`en predmet, ili pak siluvaweto - koe se sostoi
vo upotreba na sila ili zakana i polov odnos. Takvite krivi~ni dela
kaj koi vo nivniot opis se predvideni dve ili pove}e dejstvija na izvr-
{uvawe, a za izvr{uvawe na dejstvieto e potrebno da se izvr{at site
tie dejstvija se narekuvaat pove}eaktivni krivi~ni dela. Nivnoto
zna~ewe se sostoi vo toa {to za postoewe obid i soizvr{itelstvo kaj
niv e dovolno storitelot da zapo~nal so izvr{uvaweto na prvoto dejstvie,
na primer, kaj razbojni{tvoto izvr{itelot, odnosno soizvr{itelot
da zapo~nal so primena na sila, a ne i so odzemaweto na predmetite.
Nasproti pove}eaktivnite, stojat ednoaktivnite krivi~ni dela
koi se sostojat samo od edno dejstvie: na primer, ubistvoto kaj koe se
bara samo dejstvieto na usmrtuvawe.
2 0 Postojat me|utoa slu~ai koga zakonodavecot predviduva pove}e
dejstvija na izvr{uvaweto na krivi~noto delo alternativno. Vo
tie slu~ai krivi~noto delo postoi ako e ostvareno koe i da e dejstvie
na izvr{uvaweto (dovolno e da e izvr{eno edno od pove}eto alternativno
predvideni dejstvija na izvr{uvawe), za{to sekoe od niv zemeni
samostojno pretstavuva dejstvie na izvr{uvawe. Taka, na primer,
krivi~noto delo {piona`a od ~l 316 KZ, }e postoi ako e izvr{eno
samo soop{tuvawe ili predavawe ili samo pribavuvawe na doverlivi
voeni, ekonomski ili slu`beni podatoci ili dokumenti so cel za
nivno predavawe na nekoja stranska izvestitelna slu`ba. Takov e slu-
~ajot i so krivi~noto delo zloupotreba na slu`benata polo`ba i
ovlastuvawe od ~l. 353 KZ, koe mo`e da se izvr{i so iskoristuvawe na
slu`benata polo`ba ili ovlastuvawe ili so pre~ekoruvawe na granicite
na svoite slu`beni ovlastuvawa, ili so neizvr{uvawe na svojata
slu`bena dol`nost, {to zna~i so koe i da e od navedenite dejstvija
na izvr{uvawe. Takvite krivi~ni dela kaj koi vo nivniot opis se predvideni
pove}e alternativni dejstvija na izvr{uvawe, a za izvr{uvaweto
na deloto e dovolno da e prezemeno bilo koe od predvidenite
alternativni dejstvija, se narekuvaat krivi~ni dela so me{ovito bitie.
3. Dejstvieto kako kompleksen akt. Ve}e vidovem deka vo svoeto
konkretno ostvaruvawe dejstvieto mo`e da se pojavi kako prezemawe
(volev akt) ili propu{tawe (volevo propu{tawe) na edno telesno
dvi`ewe. Tuka se raboti za edno dejstvie vo prirodna smisla, na
primer, eden udar so no` e ostvareno ubistvo. Vo toj slu~aj imame edno
dejstvie vo prirodna smisla koe se smeta za edno dejstvie vo krivi~no
pravna smisla (edno dejstvie na izvr{uvawe), za{to edno dejstvie vo
prirodna smisla sekoga{ pretstavuva edno dejstvie vo krivi~nopravna
smisla. Kaj eden volev akt ili edno volevo propu{tawe sekoga{ se
128