Zoran Sulejmanov - Krivicno pravo (p.770)

mo`ni dva slu~ai: na obligatorno i fakultativno neizvr{uvawe na
izre~enata merka.
a) Merkata upatuvawe vo disciplinski centar za maloletnici
nema da se izvr{i sekoga{ koga od pravosilnosta na odlukata so koja e
izre~ena ovaa merka izminale pove}e od 6 meseci, a nejzinoto izvr{uvawe
ne zapo~nalo.
b) Merkata na zasilen nadzor ili zavodska vospitna merka
mo`e da ne se izvr{i dokolku po pravosilnosta na odlukata so koja e
izre~ena pominalo pove}e od edna godina, a nejzinoto izvr{uvawe ne
zapo~nalo.
II. MALOLETNI^KI ZATVOR
1. Posebnata polo`ba na maloletnite storiteli vo krivi~noto
i izvr{noto zakonodavstvo e edna od va`nite pridobivki na evolucijata
na krivi~noto pravo i penologijata. Od vekovnite nau~ni prou~uvawa
i prakti~ni sogleduvawa deka borbata pritiv maloletni~kata
delinkvencija ne mo`e da se vodi na ista na~in i so isti sredstva kako
protiv polnoletnite storiteli na krivi~ni dela, osnovnite sankcii
za ovie storiteli se transformiraa vo vospitni merki. Kaznuvaweto
stana posebna merka koja isklu~ivo se primenuva, no i toga{ koga se
primenuva taa e takva merka {to vo prv red e ispoleta so vospitna sodr`ina.
2. So ogled na nejziniot supsidijaren karakter kaznata maloletni~ki
zatvor se proklamira kako sporedna, posebna i isklu~itelna
merka {to mo`e da se izre~e samo vo slu~aite koga se ispolneti opredeleni
uslovi. Kako kaznena merka so specifi~no vospiten karakter,
maloletni~kiot zatvor kaj nas mo`e da se izre~e samo na krivi~no
odgovoren postar maloletnik {to storil krivi~no delo za koe so zakon
e propi{ana kazna pote{ka od pet godini li{uvawe od sloboda i
koga poradi te{kite posledici na deloto i visokiot stepen na krivi~nata
odgovornost ne e opravdano da se izre~e vospitna merka. Ovaa
kazna ne mo`e da bide pokratka od edna godina (op{t zakonski minimum),
nitu podolga od deset godini (op{t zakonski maksimum).
Pritoa, zna~ajno e deka pri odmeruvaweto na kaznata maloletni~ki
zatvor sudot gi zema site okolnosti {to vlijaat kaznata da
bide pomala ili pogolema vodej}i posebna smetka za stepenot na du{evnata
razvienost na maloletnikot i vremeto potrebno za negovo vospituvawe,
prevospituvawe i stru~no usovr{uvawe. Za odmeruvaweto na
kaznata za krivi~ni dela vo stek va`at ramkite od edna do deset godini
vo koi {to, koga postojat zakonski uslovi i koga se najde deka takva
kazna na maloletnikot treba da mu se izre~e, sudot }e mu opredeli
samo edna kazna maloletni~ki zatvor. Ako sudot najde deka za nekoi od
krivi~nite dela vo stek postariot maloletnik treba da se kazni, a za
drugite dela treba da se izre~at vospitni merki, za site dela vo stek
535