Zoran Sulejmanov - Krivicno pravo (p.770)

kaznata predvidena za konkretnoto delo. Ili pak, dali svesnata ili
nesvesnata nebre`nost (vtoriot oblik) se izrazile so opredelen intenzitet
koj zaslu`uva da bide zemen predvid kako olesnuva~ka ili ote-
`nuva~ka okolnost.
I najposle, koga stanuva zbor za stepenot na krivi~nata odgovornost,
sudot treba da vodi smetka i za nekoi drugi objektivni okolnosti
{to ne vleguvaat vo presmetlivosta i vinata a sepak se zna~ajni za
odmeruvaweto na kaznata. Se raboti za razni sostojbi vo koi se nao|al
storitelot pri izvr{uvaweto na deloto, kako na primer, sostojbi na
strav, bes, omraza, drskost, bezobyirnost, lutina, psihi~ka labilnost,
moralni karakteristiki na negovata li~nost, nervoza i sl.
2 0 Pobudi od koi e storeno krivi~noto delo. Od psiholo{ko
stojali{te sekoe, pa i kriminalnoto dejstvie ili propu{tawe koe go
prezema poedinecot ima nekakva opredelena cel i streme`ot kon taa
cel se javuva kako motiv, odnosno kako svesna pobuda za izvr{uvawe na
deloto. Vo otsustvo na motivi ne mo`e da postoi svesna odluka i svesno
~ovekovo dejstvie. A toa dejstvie zavisi od osnovnite ~uvstva i naklonetosta
kon subjektot ili objektot so koi nu`no e povrzano ostvaruvaweto
na potrebite so koi se saka da se izbegne bolka ili da se postigne
zadovolstvo, sekoga{ individualno proceneti kako opredelena
va`na vrednost. [to se odnesuva pak do vrednostite, tie kaj opredelen
poedinec mo`at da bidat najrazli~ni, a se formiraat pod vlijanie na
op{testvenata sredina i li~nite karakteristiki na poedinecot i
ottamu povratno vlijaat vrz sozdavaweto na motivite. Ottamu, dokolku
sakame vo celost da go rasvetlime krivi~noto delo i najpravedno i
najcelishodno da ja opredelime kaznata za toa delo, ne mo`eme toa da
go storime ako ne go najdeme i ne go ocenime motivot na toa delo.
Ili poednostavno, pobudite pretstavuvaat vnatre{ni psihi~ki
sostojbi {to go pokrenale storitelot za izvr{uvawe na deloto. 440
Ovaa o~igledno subjektivna okolnost {to se ocenuva spored vladea-
~kite merila na edno op{testvo mora da bide predmet na ocenka od
strana na sudot pri odmeruvaweto na kaznata, za{to pretstavuva faktor
od osobeno zna~ewe vo osvetluvaweto na moralniot lik na storitelot.
Pobudite voobi~aeno se delat na onie od niska priroda (negati-
440
"Pobudite (motivite) na izvr{enoto delo po pravilo ne vleguvaat
vo umislata, osven isklu~itelno, kako na primer, kaj krivi~nite dela izvr-
{eni od koristoqubie, kade {to koristoqubieto e obele`je na umislata, potoa
odmazdata, niskite pobudi i sl. kaj nekoi krivi~ni dela (na primer, kaj
te{koto ubistvo). Vo site ovie slu~ai toa se zakonski obele`ja na umislata,
pa ottamu ne se zamaat povtorno kako posebna okolnost kaj odmeruvaweto na
kaznata. Me|utoa, sovremenoto krivi~no pravo na pobudite na izvr{enoto
krivi~no delo gleda kako na va`na okolnost kaj site krivi~ni dela, osobeno
od stojali{te na sovremenoto dvi`ewe na kriminalnata politika na op{etstvenata
odbrana." Tahovi}, J. Krivi~no pravo, str. 333.
393