Zoran Sulejmanov - Krivicno pravo (p.770)

merka mo`e da se primeni ako kumulativno se ispolneti slednive
uslovi:
- Da se raboti za storitel koj vo vremeto na izvr{uvaweto na
krivi~noto delo bil vo sostojba na nepresmetlivost ili bitno namalena
presmetlivost.
- Takviot storitel da e opasen za svojata okolina. Opasno za
okolinata e ona lice kaj koe so ogled na negovata du{evna sostojba
mo`e osnovano da se o~ekuva deka povtorno }e izvr{i krivi~no delo.
Opasnata sostojba e fakti~ko pra{awe {to vrz osnova na mislewe na
ve{tak vo sekoj konkreten slu~aj se utvrduva od strana na sudot.
- Da postoi neophodna potreba od lekuvawe i ~uvawe na storitelot
zaradi otstranuvawe na negovata opasna sostojba tokmu vo soodvetna
zdravstvena ustanova. Postoeweto na ovoj uslov i vo ovoj slu~aj
se utvrduva vrz osnova na stru~no mislewe od ve{tak.
1 0 Sprema nepresmetlivite lica ovaa merka na bezbednost se
izrekuva samostojno so ogled deka se raboti za krivi~no neodgovorni
lica sprema koi ne mo`e da se primeni kazna. Pritoa, sudot ne go
opredeluva nejzinoto vremetraewe, taka {to osudenikot ostanuva vo
zdravstvenata ustanova se dodeka postoi potrebata od negovo lekuvawe
i ~uvawe (~l. 63 KZ).
Toga{ koga obvinetiot storil krivi~no delo vo nepresmetliva
sostojba, javniot obvinitel do sudot podnesuva predlog da ja izre~e
ovaa merka. Po stavaweto na takov predlog, obvinetiot mora da ima
branitel, {to zna~i deka, dokolku toa ne go storil samiot obvinet, sudot
e dol`en branitelot da go postavi po slu`bena dol`nost. Odlukata
so koja se izrekuva merkata ne se donesuva vo forma na presuda, tuku
vo forma na re{enie, obvinetiot koj se nao|a vo pritvor ne se pu{ta
na sloboda, tuku do zavr{uvaweto na postapkata privremeno se smestuva
vo soodvetna zdravstvena ustanova ili vo nekoja pogodna prostorija
(~l. 478 ZKP).
Za primena na merkata, po odr`an glaven pretres, re{ava sudot
{to e nadle`en za sudewe vo prv stepen. Ako sudot utvrdi deka obvinetiot
go storil deloto vo nepresmetliva sostojba, }e odlu~i da mu
izre~e merka na bezbednost zadol`itelno psihijatrisko lekuvawe i
~uvawe vo zdravstvena ustanova ili zadol`itelno psihijatrisko lekuvawe
na sloboda nezavisno od predlogot na javniot obvinitel. Ovie
merki mo`at da se izre~at i koga javniot obvinitel na glavniot pretres
}e go izmeni podignatiot obvinitelen akt, odnosno obvinitelen
predlog so podnesuvawe predlog za izrekuvawe na tie merki. Ako najde
deka obvinetiot bil presmetliv, sudot }e ja zapre postapkata (~l. 479-
480 ZKP).
Po slu`bena dol`nost ili po predlog od zdravstvenata ustanova
ili od centarot za socijalni raboti sudot, {to vo prv stepen ja
izrekol merkata }e ja zapre istata i }e opredeli otpu{tawe na storitelot
od zdravstvenata ustanova, ako vrz osnova na misleweto na leka-
484