Zoran Sulejmanov - Krivicno pravo (p.770)

neprezemaweto na dejstvieto opredleno vo zakonskoto bitie na
deloto. Nivnoto dejstvie na izvr{uvawe vo KZ e odredeno kako propu{tawe
na odredena dol`nost. Tie dela zna~i, postojat koga KZ ili
nekoj drug zakonski propis na odredeni lica im nalo`uva da prezemat
nekoe dejstvie, koe dokolku tie ne go prezemat, vr{at krivi~no delo
(na primer, so ~l. 363 KZ se nalo`uva na sekoe lice da prijavi podgotvuvawe
na izvr{uvawe na pot{ki krivi~ni dela dokolku znael za podgotvuvaweto:
vo sprotivno vr{i krivi~no delo). Od takvata nivna
priroda proizleguva deka so nivnoto storuvawe se povreduvaat imperativni
normi. Vo krivi~niot zakonik ovie krivi~ni dela se predviduvaat
isklu~itelno.
Vakvite krivi~ni dela postojat so samoto neizvr{uvawe na dol`nosta,
bez ogled na toa dali so izvr{uvawe na dol`nosta mo`ela
ili ne mo`ela da se otstrani posledicata. Toa zna~i deka kaj ovie
dela storitelot odgovara samo za svojata pasivnost: samo za nestoruvaweto
(za neprezemaweto na dejstvieto opredeleno vo zakonskoto
bitie), a ne i za posledicata {to eventualno proizlegla od negovata
pasivnost. Pravite krivi~ni dela so nestoruvawe (delicta ommissiva) se
iscrpuvaat vo neprezemaweto (propu{taweto) na dejstvieto koe go
nalo`uva zakonot. Tie dodu{a, slu`at da se spre~i opredelena
posledica, me|utoa od storitelot ne se bara da mora da ja otstrani posledicata.
Dovolno e storitelot da ne go storil ona {to bilo vo negova
mo`nost i na toj na~in poka`al deka mu nedostasuva solidarnost
sprema drugite. So drugi zborovi, se kaznuva samoto propu{tawe, a posledicata
e nadvor od bitieto na krivi~noto delo. 129 Taka, ako nekoj ne
mu uka`al pomo{ na davenik, iako mo`el toa da go stori bez opasnost
za sebe ili za drug, pa davenikot se udavil, }e odgovara samo za svojata
pasivnost spored ~l. 136 KZ, a ne i za smrtta {to poradi taa pasivnost
ne bila spre~ena. So ogled pak na toa {to posledicata kaj ovie
krivi~ni dela e nadvor od bitieto na krivi~noto delo, kaj niv ne se
postavuva pra{aweto na pri~inosta.
Takvi se, na primer, krivi~nite dela: neuka`uvawe pomo{ (~l.
136 KZ), neuka`uvawe pomo{ na lice povredeno vo soobra}ajna nezgoda
(~l. 301 KZ), napu{tawe nemo}no lice (~l. 135 KZ), napu{tawe nemo}no
dete (~l. 200 KZ) neotstranuvawe opasnost (~l. 294 KZ), neuka-
`uvawe medicinska pomo{ (~l. 208 KZ), neu~estvo vo otstranuvawe
op{ta opasnost (~l. 296 KZ), neprijavuvawe podgotvuvawe na krivi~no
delo (~l. 363 KZ), neprijavuvawe krivi~no delo ili storitel (~l. 363
KZ) i sl.
Ovie krivi~ni dela po pravilo mo`e da gi izvr{i sekoe lice.
Kaj niv, od samoto zakonsko bitie jasno proizleguva vo {to se sostoi
dol`nosta na storuvawe i koj e dol`en da go prezeme odnosnoto dejstvie.
129
Horvati}-Novoselac, op. cit. str. 178. .
131