21.11.2015 Views

Zoran Sulejmanov - Krivicno pravo (p.770)

Uchebnik

Uchebnik

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

G l a v a I<br />

OSNOVNI KARAKTERISTIKI NA KRIVI^NIOT ZAKONIK<br />

I. NA^ELO NA ZAKONITOSTA<br />

1. Krivi~niot zakon propi{uva koe delo mo`e da bide kaznivo<br />

i na~inot na koj toa mo`e da se stori, i na toj na~in go brani ne samo<br />

op{testvoto i pravniot poredok, tuku i interesite na izvr{itelot na<br />

deloto kogo go {titi od omnipotencijata (semo}ta) na dr`avata, postavuvaj}i<br />

zakonski granici preku koi vlasta ne smee da pomine nitu<br />

vo prezemaweto na goneweto, ni vo kaznuvaweto. Na~eloto na zakonitosta<br />

se javuva: kako garancija na pravnata sigurnost (za{tita od samovolieto<br />

i arbitrernosta na <strong>pravo</strong>sudnite organi) i kako samoograni-<br />

~uvawe na dr`avnoto <strong>pravo</strong> na kaznuvawe (za{tita od samovolieto na<br />

dr`avnata vlast). Ottamu, toa pretstavuva osnova za za{tita na pravata<br />

i slobodite na ~ovekot, za{to opredeluvaweto na krivi~nite<br />

dela i sankciite za niv vo krivi~niot zakonik ne zna~i samo ograni-<br />

~uvawe na pravata i slobodite na gra|anite, tuku i garantirawe na nivnite<br />

prava i slobodi preku oddeluvaweto na ona {to e zabraneto i<br />

kaznivo od ona {to e dopu{teno, nekaznivo, {to pretstavuva sfera na<br />

slobodno povedenie na gra|anite (seto ona {to ne e zabraneto, pretstavuva<br />

podra~je na slobodno, nekazneno povedenie). Sumarno ka`ano,<br />

so nego se opredeluva op{testvenata polo`aba na ~ovekot i gra|aninot<br />

i prostorot na negovoto slobodno deluvawe.<br />

So ogled na toa {to vo osnova zna~i sprotivstavuvawe na sekakvo<br />

samovolie, na~eloto na zakonitosta povrzno so na~eloto na ustavnosta<br />

pretstavuva neizbe`na maksima na sekoja pravna dr`ava - edno<br />

od osnovnite na~ela na demokratskoto ureduvawe na op{testvoto i<br />

funkcioniraweto na pravnata dr`ava. Toj princip vo isto vreme e i<br />

brana protiv proizvolnata, samovolnata i arbitrerna prisilba sprema<br />

~ovekot. Na~eloto na zakonitost e garancija za op{testvenata stabilnost<br />

i uslov za demokrati~nost na sekojdnevniot `ivot, za kulturno<br />

deluvawe i komunicirawe. Ili, nakratko, na~eloto na zakonitosta<br />

gi {titi slobodite i pravata na poedinecot i pretstavuva potvrda<br />

na postoeweto i nu`nosta na vladeeweto na <strong>pravo</strong>to nasproti arbitrernosta<br />

i samovolieto koga se vo pra{awe osnovnite vrednosti na ~ovekot<br />

i op{testvoto. 42<br />

42<br />

Taka: ^ubinski, M. op. cit. str. 20, Srzenti}, N. Principi krivi~nog zakonodavstva<br />

- osnovi za odre|ivanje krivi~ne represije, Godi{nik pravnog fakulteta u Sa-<br />

61

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!