Zoran Sulejmanov - Krivicno pravo (p.770)

naciite {to se otstranuvaat od krivi~noto pravo da ostanat protivpravni
povedenija, me|utoa borbata protiv niv da se pomesti vo ramkite
na drugite granki na pravoto kako {to se prekr{o~noto, imotnoto,
upravnoto, trudovoto pravo i sl. Vakvite nastojuvawa se predopredeleni
od sfa}awata deka odbranata na op{testvoto od opredeleni negativni
povedenija mo`e mnogu posupe{no da se ostvaruva ako nivnoto
zakanuvawe, gonewe i sankcionirawe se ostvaruva so prekr{o~ni, disciplinski
ili imotni kazni. Kako tipi~en primer za ovoj vid na dekriminalizacija
obi~no se naveduvaat pomestuvaweto na krivi~noto
delo trgovija so zlato, stranska valuta i devizi me|u prekr{ocite. 502
So vtoriot vid na dekriminalizacija se prezemaat takvi kriminalnopoliti~ki
aktivnosti so ~ie posredstvo edno kriminalno povedenie
se pomestuva vo sferata na devijantnite odnesuvawa. Ovde stanuva
zbor za niza povedenija koi {to ja gubat svojata kriminalna tuku
i svojata protivpravna priroda. Takvi se, na primer, krivi~noto delo
bogohulewe na preodot od sredniot vo noviot vek, nekaznuvaweto za
opredeleni drugi religiozni ili politi~ki krivi~ni dela. Dekriminalizaciite
od ovoj vid se mogu poretki vo praktikata so ogled na toa
{to niz istoriskiot razvoj na pravniot sistem opredeleni povedenija
mo{ne sporo ja menuvaat svojata op{testveno opasna priroda i dobivaat
devijanten, odnosno pravno indiferenten karakter.
Izvlekuvaweto na oddelni, porano inkriminirani povedenija
od sferata na krivi~nopravnata represija i nivnoto prefrluvawe vo
sferata na drugite kaznivi povedenija, kako i napu{taweto na kaznenite
oblici na reakcija voop{to vo odnos na opredeleni povedenija
koi porano bile proglaseni za krivi~ni dela go so~inuvaat potesniot
502
"Toa bi bilo mo`no da se stori, na primer, so obi~nata lesna telesna
povreda, neovlasteno fotografirawe, izbornite krivi~ni dela, neprezemaweto
merki za za{tita na rabota, nepla}awe na alimentacijata, nadrilekarstvoto,
slu`ewe na alkoholni pijaloci na maloletnici, komarot, povreda
na grob i dr. Vo ovaa smisla bi mo`elo da se dekriminira i deloto {irewe
na la`ni vesti za{to postojat soodvetni prekr{oci so koi ovie pojavi
poefikasno se suzbivaat. Ima sfa}awa i deka i nekoi dela protiv vooru`enite
sili bi mo`ele da se prefrlat na terenot na disciplinskaat odgovornost,
kako {to se na primer, osnovnite oblici na neotpovikuvaweto na poziv
i izbegnuvaweto na vojnata slu`ba i samovolnoto oddale~uvawe od vooru`enite
sili, potoa izbegnuvaweto na popis i pregled, neizvr{uvawe na materijalna
obvrska i sl. Od oblasta na krivi~nite dela protiv stopanstvoto:
nesovesnoto vr{ewe na pregled na `ivotni artikli, obmanuvawe na kupuva~i,
kr{ewe na propisite za cenite, neispravnoto merewe, proizvodstvoto na
{tetni sredstva za lekuvawe na stoka, nesovesno pru`awe na veterinarna
pomo{, prenesuvawe na zarazna bolest kaj `ivotnite, rastenijata i drvjata i
dr. Lazarevi}, Lj. Osnovni pravci budu}eg razvoja jugoslovenskog materijalnog
kaznenog zakonodavstva, JRKKP, Beograd, 1989/4, str. 18-19.
434