Zoran Sulejmanov - Krivicno pravo (p.770)

not za izvr{uvawe na sankciite. Vo ovaa sfera, Krivi~niot zakonik
se ograni~uva samo na opredeluvaweto na osnovite za izrekuvaweto i
otpovikuvaweto na institutot usloven otpust (~l. 37 i 38 KZ).
Uslovniot otpust mo`e da se opredeli kako krivi~nopraven i
penolo{ki institut {to ima vlijanie vrz samoto traewe na kaznata
li{uvawe od sloboda, eliminirawe na retributivnosta i nejzinite
{tetni posledici i pottiknuvaweto na osudenite lica kon aktivno
u~estvo na svojata resocijalizacija i pobrza reintegracija vo op{testvoto.
Ovoj institut, osven vo KZ, kaj nas e reguliran i so Zakonot za
izvr{uvawe na sankciite, so Ku}nite redovi na kazneno-popravnite
ustanovi, pa duri i na toj na~in {to na praktika i se dopu{ta sozdavawe
na opredeleni kriteriumi za negovo sproveduvawe.
1 0 Spored pozitivnite krivi~nopravni propisi uslovniot
otpust se sostoi vo otpu{tawe na osudenoto lice od izdr`uvawe na kaznata
li{uvawe od sloboda i maloletni~ki zatvor pred istekot na kaznata
odredena so sudska presuda ili so akt na amnestija ili pomiluvawe,
dokolku tie lica gi ispolnuvaat so zakon propi{anite formalni
(vrzani za vremeto na izvr{uvaweto na kaznata) i materijalni (vrzani
so kvalitetot na odnesuvaweto na li~nosta) pretpostavki. Vo ~l.
36 KZ se dadeni formalnite pretpostavki za usloven otpust: polovina,
a po isklu~ok i edna tretina od izdr`anta kazna li{uvawe od sloboda
odnosno maloletni~ki zatvor.
Materijalnite pretpostavki za usloven otpust se vrzani so li-
~nosta i povedenieto na osudenoto lice. Toa zna~i deka osudenikot
mo`e uslovno da se otpu{ti ako vo tekot na izdr`uvaweto na kaznata
se popravil taka {to osnovano mo`e da se o~ekuva deka na sloboda dobro
}e se odnesuva, a osobeno deka nema da vr{i krivi~ni dela. Pri
ocenata dali osudenikot uslovno }e se otpu{ta }e se zeme predvid negovoto
povedenie za vreme na izdr`uvaweto na kaznata, izvr{uvaweto
na rabotnite obvrski so ogled na negovata rabotna sposobnost i drugite
okolnosti {to poka`uvaat deka e postignata celta na kaznuvaweto.
Ovie materijalni pretpostavki se vrzuvaat kumulativno so
ispolnuvaweto i na formalnite pretpostavki, me|utoa pri uslovnoto
otpu{tawe na osudenici {to izdr`ale tretina od kaznata primenata
na uslovniot otpust se dozvoluva samo ako posebni okolnosti {to se
odnesuvaat na li~nosta na osudenikot o~igledno poka`uvaat deka e postignata
celta na kaznuvaweto.
Pokraj gorenavedenite pretpostavki vo vrska so primenata na
uslovniot otpust, krivi~nopravnite propisi predviduvaat i ispolnuvawe
na opredeleni uslovi koi istovremeno pretstavuvaat osnova za
negovo otpovikuvawe. Za polnoletnite osudenici koi izdr`uvaat kazna
li{uvawe od sloboda e predivden samo eden uslov - do istekot na
vremeto za koe e izre~ena kaznata da ne se izvr{i novo krivi~no delo.
Za osudenicite pak na kazna maloletni~ki zatvor postojat ne{to po-
{iroko postaveni uslovi - ako postignatiot uspeh vo vospituvaweto i
375