Zoran Sulejmanov - Krivicno pravo (p.770)

G l a v a VIII
PRAVNI POSLEDICI OD OSUDATA I REHABILITACIJA
I. PRAVNI POSLEDICI OD OSUDATA
1. Poim. Vo porane{nite krivi~ni zakonodavstva vo koi vo prv
red se istaknuva{e odmazdata kako cel na kaznata, pokraj osudata na
glavna kazna, a zaradi zgolemuvawe na odevaweto za izvr{enoto krivi~no
delo, na storitelot redovno mu bea izrekuvani raznovidni sporedni
kazni vo vid na ograni~uvawa koi se odnesuvaa na nivnite gra|anski
i politi~ki prava kako i vo vr{eweto na odredeni javni funkcii.
Od tie pri~ini polo`bata na osudenite lica be{e izvonredno
te{ka. Imeno, poradi navedenite sporedni kazni tie naj~esto ne bea
vo mo`nost normalno da se vklu~at vo op{testvoto i ~esto moraa povtorno
da se odavaat na kriminalni dejstvija. Takvata sostojba drasti~no
}e bide nadminata so prifa}aweto na koncepcijata za specijalnata
prevencija vo ~ija osnova e vklu~en stavot deka po osudata so kazna ne
treba dopolnitelno da se ote`nuva polo`bata na osudenite lica. Soglasno
takvata koncepcija za celite na kaznata i krivi~nite sankcii
voop{to, i na{eto krivi~no zakonodavstvo ja prifa}a koncepcijata
za pravnite posledici na osudata. Tie pretstavuvaat vo oddelni zakoni
opredeleni merki na ograni~uvawa na pravata na osudenikot {to
nastanuvaat po silata na zakonot po izdr`anata, prostenata ili zastarenata
kazna.
2. Vidovi. Vo soglasnost so navedenoto vo KZ najprvin e propi{ano
deka pravnite posledici na osudata {to se nadovrzuvaat na
osudite za opredeleni krivi~ni dela, mo`e da nastapat samo koga za
krivi~noto delo na storitelot mu e izre~ena kazna li{uvawe od sloboda
(~l. 101 KZ). Vo taa nasoka ne pomalku e zna~aen i vtorata garancija
od istiot ~len vo koja se opredeluva deka pravni posledici mo`at
da se predvidat samo so zakon i nastapuvaat po sila na zakonot so koj se
predvideni.
Ovie pravni posledici na osudata mo`at da bidat od dvoen
karakter: 1 0 pravni posledici koi se odnesuvaat na pravata i funciite
koe osudenoto lice gi imalo vo momentot na izrekuvaweto na osudata i
zna~at nivna zaguba, zaguba na opredeleni steknati prava, i 2 0 pravni
posledici koi se odnesuvaat na pravata i funciite koe osudenoto lice
gi nemalo vo momentot na izrekuvaweto na osudata i se sostojat vo
zabrni za nivno steknuvawe.
515