Untitled - Papuaerfgoed.org

96 EXPLORATIE
dorp Oewagimana en de berg Digitara (2274 m) in het Derewo of Kemaboe
dal (Lit. 99);
f. de „Westpatrouille" (8-26 November). Aangezien intussen het bericht werd
ontvangen, dat in verband met het uitbreken van de tweede wereldoorlog
het werk der expeditie zou worden stopgezet, vertrokken Hagdorn en Hoeka
langs een meer westelijke route naar de kust. Zij trokken van de zuidwestelijke
hoek van het Paniai-meer uit over de pas van Kotomona naar het
Ederedal en volgden de Derej, een zijrivier van de Edere stroomopwaarts tot
Salagoenoe en over de keten van de Doerijaidimi (2190 m) werd de Mapia-
Rivier bereikt. Dan trok deze patrouille over de Peraitakamai (2187 m) gelegen
ten noorden van Poribado) naar de Pori Rivier en langs de westelijke
oever van de Mapia tot de Kakau Rivier. Vervolgens werd de waterscheiding
naar de in het zuiden gelegen Kiriwo (of Wakija Rivier) overgetrokken en
met prauwen over de Kiriwo de kust op 26 November bereikt (Lit. 100).
Op 29 November waren de expeditie-leden in Oeta bijeen, vanwaar zij met de
„Fomalhout" naar de Etnabaai terugkeerden, waar intussen per vliegtuig ook de
overige leden der expeditie waren gebracht (Lit. 101, 102).
Op 7 Juni 1940 werd de gehele bezetting van Enarotali geëvacueerd; Dr de
Bruijn vertrok naar Ceram. Op 5 November keerde hij via Oeta naar Enarotali
(fig. 10) terug. Van 21 December af werd een wekelijkse K.N.I.L.M.-verbinding
van Babo naar Enarotali ingesteld, waarmede later ook de zendeling Reverend
Post met zijn echtgenote terugkeerde.
Als vervolg op de „Oostpatrouille" van de K.N.A.G.-expeditie maakte Dr de
Bruijn tussen 9 Juni en 7 Augustus 1941 een nieuwe tocht naar het gebied ten
oosten van de Wissel-meren. Op 2 Juli werd van Hitalipa uit (het meest oostelijk
gelegen punt der Oostpatrouille) de zijrivier Minaboe gevolgd en in zuidoostelijke
richting over de berg Zandapa (ca 4 km Zuidoost van het meetpunt Mboeja)
getrokken en de volgende dag de 2515 m hoge Zateapa-pas bereikt. Deze pas
scheidt het afwateringsstelsel der Beurong-Rivier van de Doraboe. Nu werd
deze nieuwontdekte rivier Beurong (ten zuiden van het Nggoeloemboeloegebergte)
gevolgd (in het Beandora-dal) tot het punt, waar de Beurong met een
scherpe bocht naar het noorden ombuigt. De rivier Jonorong (een zuidoostelijke
zijrivier van de Beurong) werd nu overschreden en de 2060 m hoge bergrug
beklommen, welke het Beurong-dal van het Ilorong-dal scheidt. In het meest
oostelijk bereikte dorpje Wanninang werd tevens het laagste punt met een
hoogte van 1320 m bereikt. Met dit eindpunt werd het afstandsrecord van
Enarotali, dat door de Oostpatrouille was gevestigd, weer met ca 5 5 km geslagen.
Met ceremonieel werd in een kamp in deze buurt op 14 Juli 1941 de Nederlandse
vlag geplant.
De Beurong en Ilorong stromen samen naar het noorden door het gebergte
als Nogolo (of Demaboe), welke zich verenigt met de Da Delo en de bovenloop
van de Rouffaer Rivier is. (Lit. 103).