Untitled - Papuaerfgoed.org

70 EXPLORATIE
Wilhelmina-top de volgende ochtend eindelijk bereikt. Om 10.30 uur stond de
leider Kremer met zijn tochtgenoten Van Arkel, Drost en Hubrecht met hun
22 Dajaks en 4 gestraften op de Wilhelmina-top. Het doel was bereikt. Nieuw
Guinea was eindelijk, zij het ook door twee verschillende expedities, over zijn
gehele breedte bedwongen, ja, een der deelnemers, Dr Hubrecht, stond voor de
tweede maal op deze top en had dus de gehele dwarsroute van Nieuw Guinea afgelegd.
Maar de vreugde van de stoere expeditiedeelnemers was slechts van
korte duur, omdat de leider Kremer hun wegens de slechte weersomstandigheden
slechts een verblijf van een half uur toestond. De gedeeltelijk onleesbare documenten
der Franssen Herderschee-expeditie werden uit de steenpyramide gehaald
en, aangevuld met een nieuw bericht, er weer ingelegd. De in 1913 gevonden
gletscher bleek tot op een resterende ijsklomp na verdwenen te zijn. De terugtocht
naar het bivak op 4300 m werd in een regen- en hagelbui afgelegd.
Een gedeelte van de expeditie trok nu naar het door Lorentz gesignaleerde
Habbema-meer, dat op 8 December het eerste bezoek van Europeanen kreeg.
Ook hier werden Bergpapoea's ontmoet, afkomstig uit de nog geheel onbekende
grote Baliem-vallei. Twee dagen later waren allen weer bij elkaar aan de Noord-
Baliem en een week later werd de Van Arkel-top weer overgetrokken. Tenslotte
was de hoofdgroep op 22 December weer in Prauwen-bivak (aan de monding van
de Doorman Rivier) en de eersten waren op Nieuwjaarsdag 1922 terug in Pionierbivak
(aan de Mamberamo). De expeditie naar de Wilhelmina-top van het noorden
uit vond hiermede haar einde (Lit. 33, 34, 35).
Wij kunnen ons thans moeilijk indenken, dat een expeditie met een bezetting
van totaal 410 man, zoals de expeditie door Van Overeem, Nieuw Guinea kon
binnentrekken en dat de vervolgexpeditie met totaal 801 man er in slaagde de
Wilhelmina-top te bereiken. Zoals de ondervindingen der militaire exploratie
had getoond, werd per dag een voedingsrantsoen van 1,75 kg per Europeaan en
1,25 kg per militair of drager gebruikt, zodat voor de laatste expeditie dagelijks
rond 1000 kg vivres nodig waren. De dragers op de landlijn „knabbelden"
dagelijks niet minder dan rond 500 kg op, wat overeenkomt met 25 draaglasten.
De van Prauwen-bivak tot de Wilhelmina-top af te leggen afstand bedroeg niet
minder dan 140 km, dus heen en terug 280 km met een hoogteverschil van rond
4700 m, waarbij o.a. de ,,sta-in-de-weg" Doorman-top op een hoogte van 3260 m
werd overgetrokken, om weer te moeten afdalen tot ca. 1250 m. Het werk der
expeditieleden, die deze transporten moesten regelen en hierdoor niet in staat
waren het einddoel te bereiken, dwingt onze bewondering af. Maar de grootste
meevaller, zonder welke het succes der expeditie onmogelijk zou zijn geweest,
was het feit, dat de bevolking van de Swart-vallei daadwerkelijk medewerking
verleende door dragersdiensten te doen, zonder dat deze hulpkrachten ook nog
gevoed moesten worden, daar zij van hun eigen voeding gebruik maakten.
Bovendien voorzagen zij de expeditie van de door hen verbouwde oebis en hun
varkens. Aan deze, sedert die tijd nooit meer bezochte bevolking is het te danken,