Untitled - Papuaerfgoed.org

64 EXPLORATIE
Tijdens de daling kwam Lorentz in een verkeerde spleet terecht en viel in het
losse steen en zand naar beneden. Hij had een rib gebroken en verscheidene verwondingen
opgelopen. Onder een rotsblok wachtte hij op hulp. Toen Van
Nouhuys en de Dajaks eindelijk bij hem waren, was het te laat om de gewonde
nog naar het bivak terug te dragen, zodat de nacht op 4250 m (Rampbivak)
zonder vuur, terwijl een koude wind woei en sneeuw viel, moest worden doorgebracht.
Met ontzaglijke moeite werd Lorentz de volgende dag in een grote
wollen deken aan een draagstok naar de tent gedragen, waar Habbema zo goed
mogelijk hulp verleende. Nu bleek ook nog, dat een der Dajaks ergens in het
hogergelegen gebied was achtergebleven. De ingestelde zoekactie vond hem
pas twee dagen later, door uitputting en kou overleden.
Aangezien het onmogelijk werd geacht om Lorentz naar het voedseldepot
in Topbivak te dragen, werd besloten, dat Van Nouhuys bij hem zou achterblijven
tot hij weer in staat zou zijn zelf te lopen. Habbema vertrok met 19 Dajaks
om vivres uit het Topbivak te halen. Van het weinige der overgebleven voeding
nam hij slechts 16 kg rijst mede voor zijn tocht, welke tijdens het opstijgen
10 dagen had gevergd.
Tien dagen moest Lorentz in „Matigheidsbivak" (op 3850 m) verblijven
alvorens op 21 November de trieste langzame terugmars kon worden begonnen.
Het dagelijkse rantsoen van 600 gr. rijst moest tot luttele honderden grammen
gereduceerd worden. Een Dajak overleed aan uitputting en hij werd onder
stenen begraven. Ten einde de lasten tot een minimum te reduceren, liet Van
Nouhuys een deel der opgenomen fotografische platen en zijn instrumenten
achter. In Hubrecht-bivak (3234 m, bivak 15) werd eindelijk een groep Dajaks
ontmoet, die met voeding de hele weg van Alkmaar waren gekomen. De tocht
van dit bivak naar de Wilhelmina-top had slechts 5 dagen geduurd, terwijl voor de
terugtocht 21 dagen nodig waren. Een poging om een onderweg gevonden man,
welke van de troep van Habbema verdwaald was, naar dit bivak te brengen, faalde,
omdat deze tijdens het transport overleed.
Intussen was Habbema met zijn troep in 7 dagen tot Topbivak afgedaald.
Toen hij daar aankwam bleek, dat Von Römer tevoren naar Alkmaar was vertrokken.
Habbema kon wegens zijn zieke voeten Lorentz niet meer tegemoet
gaan en had daarom de troep dragers vooruitgestuurd. Hij zelf vertrok 1 December
naar Alkmaar.
In Peripatus-bivak (bivak 14) werd een hulp brengende fusilier met 21 dragers
aangetroffen, zodat de hongertocht ten einde was. Zes dagen later was eindelijk
Topbivak bereikt, waar de arts Jaarman geneeskundige hulp kon verlenen. Na
een rustdag en nog vijf verdere dagen mars werd op 15 December Alkmaar
eindelijk weer bereikt.
De hele tocht naar de Wilhelmina-top had dus van 9 October tot 15 December
geduurd. Hiervan waren voor het opstijgen totaal 31 dagen benodigd (20 marsdagen
en 11 rustdagen) en voor de terugweg 37 dagen (23 marsdagen en 14 rust-