Untitled - Papuaerfgoed.org

548 HANDEL
De kleine eilanden Ambon, Boeroe en Ceram produceren tezamen ook meer
dan N.N.G., nml. rond 5000 ton per jaar.
Opvallend is, dat het relatief kleine Brits Noord Borneo met 334 000 zielen
in 1951 34 000 ton copra exporteerde. Het bevolkingscijfer is gelijk aan dat van
het bestuurde deel van N.N.G. en de export bijna het tienvoud. De verklaring
ligt o.a. daarin, dat 1/5 dezer bevolking uit Chinezen bestaat. Na de oorlog geschiedt
de afscheep meest met Britse (Bank-line) schepen; daarvóór deden trampschepen
van allerlei nationaliteit mede, onder andere Amerikaanse, Franse, Duitse,
Noorse en Japanse. Veel copra gaat naar Zweden, kort geleden (11/'53) nog een
lading van 5 000 ton, die per ton £A 8 meer opbracht dan bij het Britse Ministry
of Food (zie onder), dat bij het kopen voorrang heeft, als het zulks wenst.
A.N.G. voert sinds kort, anders dan N.N.G., klapperolie en coprakoeken uit; dit
geschiedt ook in de Philippijnen, en als gezegd in Zanzibar.
De oorlog in A.N.G., in de periode 1942-1945, leidde tot totale vernieling
van 25 % der plantages. De productie begon daarna met ca 6 500 ton
in 1945 -1946 tegen een hoogste export in de periode voor de oorlog van 90 000 ton
in 1936-1937. Intussen werd in het jaar 1951-1952 al weer ca 77 000 ton bereikt en
het streven is om in 1957-1958, dus over 5 jaar, weer op 90 000 ton te komen.
Het planten van cocospalmen is na de oorlog practisch niet meer hervat, noch in
de West-, noch in de Oosthelft van het eiland.
Met uitzondering van het door inboorlingen geproduceerde quantum van
z.g. bevolkingscopra: in 1952-1953 ca 15 000 ton (waarde £A 1,2 millioen, vooral in
de Bismarck-archipel) is het geheel van de in A.N.G. geëxporteerde agrarische
productie, dus ook copra, afkomstig van Europese landbouw. A.N.G. heeft geen
afzonderlijke officiële statistieken voor bevolkingscopra (trade copra), ofschoon
men in het zuidwesten, in Daru, er al in 1919 mee begon en deze beweging
sedert 1923 toenam, ook op New Britain.
De Australian Nen> Guinea Production Control Board (P.C.B.), later genoemd: Papua and New
Guinea copra marketing board 1 , verkoopt de Australische copra als monopolist ("single buyer" en "single
seller").
De verscheping van de Australische copra heeft plaats uit vijf grote verzamelhavens, waar "tramp"schepen,
gecharterd door Europese kopers in buik-ladingen van 5000 tot 7000 ton de copra weghalen,
welke geleverd werd door de Copra Marketing Board. Tijdens de tweede wereldoorlog werd in 1946
de P.C.B. opgericht, onder toezicht van het Australische Ministerie van "External Territories", om
de opkoop en verkoop van alle copra ter hand te nemen, gelijk het Coprafonds zulks in Nederlands-
Indië deed sinds 1940.
De Production Control Board (of beter de Australische Regering) sloot 1-3-1949 een "long term"overeenkomst
voor 9 jaren met het Britse Ministry of Food (M.O.F.), waarbij dit zich verplichtte de gehele
copra-productie van A.N.G. te kopen, voorzover niet benodigd door A.N.G. zelf of door Australië
(ca 30 000 ton) voor eigen behoeften 2 . Voor het eerste contractjaar 1949 werd voor fm een prijs in het
contract overeengekomen van £E 48, d.i. £A 60 per ton, fob A.N.G.-uitvoerhaven. Voor elk volgend
1 Lit. 2.
2 Ca 1/3 dient voor margarine-fabricage. Australië koopt ook nog in Ceylon.