Untitled - Papuaerfgoed.org

BEVOLKINGSLANDBOUW 263
einden en niet voor normale consumptie. Varkens beschouwt men vooral bij de
bergpapoea's als een der kostbaarste bezittingen. Zij worden alleen geslacht bij
bijzondere gebeurtenissen, waaronder ook de z.g. varkensfeesten te rekenen zijn.
Het varkensfeest heeft min of meer het aspect van een markt, immers bij deze
gelegenheid vindt een levendige ruil plaats van z.g. geschenkgoederen tussen de
van heinde en verre toegestroomde autochthonen. Behalve uit varkensvlees
bestaan de bij deze ruil betrokken „geschenken" uit landbouwproducten, zout en,
waar het vooral om te doen is, ,,harta"-goederen, dat zijn bepaalde waardegoederen,
zoals schelpen, geslepen stenen en dergelijke.
In het normale leven heeft goederenruil of handel slechts in zeer beperkte
mate plaats, aangezien men zijn behoeften, daartoe door omstandigheden gedwongen,
vrijwel geheel ingesteld heeft op wat men zelf kan voortbrengen.
De economische en culturele penetratie heeft zich nog slechts tot een betrekkelijk
smalle strook aan de periferie van Nieuw Guinea uitgestrekt en alleen in deze
gebieden het behoefténcomplex beïnvloed. Het is alleen hier, dat buiten de productie
voor de eigen voedselvoorziening ook producten voor de binnenlandse of
buitenlandse markt worden voortgebracht of ingezameld.
De mogelijkheid om voor het ruilverkeer te produceren, wordt echter mede in
hoge mate beperkt door de factor afstand ten opzichte van het afzetgebied. Een
doelbewuste voortbrenging van agrarische producten voor afvoer naar binnenof
buitenland is voorshands alleen van belang in de voor het verkeer gemakkelijk
bereikbare gebieden.
Aan de kusten, waar op vele plaatsen een gunstig natuurlijk milieu aangetroffen
wordt voor de bevolkingscultuur van klapper, is in de loop der jaren een niet onbelangrijk
klapperbestand ontstaan, waarvan het productiepotentieel geraamd kan
worden op 8 a 9000 ton copra per jaar. De voornaamste centra zijn het Merauke-
Okaba-gebied en de Radja-Ampat-eilandengroep, met kleinere centra nabij
Sarmi en op het eiland Biak.
Elders, met name in het heuvelland achter Fakfak, ontwikkelde zich, hoewel nog
op bescheiden schaal, de cultuur van de Papoea-nootmuskaat, een half bosproduct.
Waar Agathis-bos op niet te grote afstand van de kust voorkomt, ontstond een
copal-export (Sarmi, Japen, Geelvinkbaai, Radja-Ampat).
Tenslotte kan nog genoemd worden de uitvoer van schelpen (Geelvinkbaai en
Radja-Ampat) en Crocs (Merauke, Sarmi).
Ten aanzien van de productie voor de binnenlandse markt zijn voor de autochthone
bevolking van het kustgebied mogelijkheden weggelegd, voor zover het de
voorziening betreft der niet-autochthone bevolkingscentra met land- en tuinbouwproducten,
vis e.d. (Sorong, Hollandia, Biak).
Doch zelfs in het kustgebied doet de factor „ligging" zich als productiebeperkende
factor sterk gevoelen, vanwege de verspreide ligging der productieplaatsen,
gebrek aan doelmatig transport en de onbereikbaarheid van verschillende
kuststreken in bepaalde seizoenen van het jaar.