Untitled - Papuaerfgoed.org

164 GEZONDHEIDSTOESTAND
en andere nederzettingen op Nieuw Guinea, waarbij van de vermeerderde kennis
omtrent een goede samenstelling van de voeding werd gebruik gemaakt, kon het
optreden van beri-beri geheel worden voorkomen.
Zoals reeds werd opgemerkt, komt onder de vrij levende Papoea's beri-beri
practisch niet voor. Hun hoofdvoedsel bestaat uit sago (Metroxylon rumphii),
kladi (taro) (Colocasia antiquorum), katella (kasbi) (Manihot utillissima), oebi
(sweet potato) (Ipomoea batatas) en soms maïs. In het oostelijk deel van Nieuw
Guinea komt ook yams (Diascorea alata) als hoofdvoedsel voor. Daarnaast
worden genuttigd de opbrengst van jacht en visserij, verzamelde schelp- en weekdieren
en plantaardige producten uit het bos en de tuinen (vooral klapper, pisang,
suikerriet en papaja). Wat als hoofdvoedsel gegeten wordt, is niet overal gelijk,
doch sago is het belangrijkste voedingsmiddel in de laagvlakten van Nederlands
Nieuw Guinea. Sago bevat weinig of geen vitamine B 1 en derhalve moet wel
worden aangenomen, dat de daarnaast gebruikte voedingsmiddelen deze sagoeters
van de nodige hoeveelheid van deze bijkomstige voedingsfactor voorzien.
Een uiterst belangrijk onderzoek is in 1947 verricht in het Australische deel van
Nieuw Guinea naar de menu-samenstelling bij vrijlevende Papoea's. Het had wederom
plaats in de kampongs Busama, Kaiapit, Patep en in Kavataria, welke laatste op de
Trobiand-eilanden gelegen is. Het hoofdvoedsel in deze dorpen bestaat resp. uit
taro (kladi), bananen, zoete aardappelen en yams. Het onderzoek van een dorp,
waarin sago het hoofdvoedsel is, kon helaas door omstandigheden niet plaats
vinden. In de 4 onderzochte dorpen bleek, dat het menu 0,71 mg thiamine (vitamine
B 1 ) per 1000 calorieën bevatte, hetgeen zeer hoog genoemd mag worden en
verre ligt boven het gemiddelde van het menu ener blanke samenleving, dat b.v.
in Sydney slechts 0,41 mg bedraagt. In deze kampongs werd beri-beri dan ook
niet geconstateerd. Het mag van belang genoemd worden, dat een dergelijk
onderzoek bij een in hoofdzaak sago etende bevolkingsgroep alsnog zal kunnen
plaats vinden.
De ervaring heeft geleerd, dat zodra de Papoea's pnder onnatuurlijke omstandigheden
komen te verkeren en niet langer in hun eigen voeding kunnen voorzien,
zij zeer gevoelig voor beri-beri blijken te zijn.
Bij de tewerkstelling van Papoea-arbeiders op ondernemingen zal men dus alle
aandacht moeten besteden aan hun voeding en er zorg voor moeten dragen, dat
deze steeds een voldoende hoeveelheid anti-beri-beri-vitamine bevat. Uiteraard
zou men geneigd zijn om sago en andere producten van eigen bodem als hoofdvoedsel
te verstrekken. Dit is in de praktijk onmogelijk gebleken, omdat de Papoese
maatschappij nog niet op economisch van belang zijnde productie is ingesteld,
zodat het in het algemeen uit practische overweging bij ondernemingen
in gebruik is om de Papoea's rijst als hoofdvoedsel te verschaffen. Ofschoon dit
product van vreemde bodem hun van nature onbekend is, blijkt het, dat zij rijstvoeding
op prijs stellen en er zich zonder enige overgang aan gewennen. Het is
bij de ondernemingen in Nederlands Nieuw Guinea gebruikelijk om daarnevens