Untitled - Papuaerfgoed.org

DRS P. G. RIDDER 1
DE FINANCIËLE SITUATIE
DE PERIODE VÓÓR DE SOEVEREINITEITSOVERDRACHT VAN INDONESIË
DE PERIODE NA DE SOUVEREINITEITSOVERDRACHT VAN INDONESIË
SUMMARY / LITERATUURLIJST
DE PERIODE VÓÓR DE SOUVEREINITEITSOVERDRACHT
VAN INDONESIË
ALGEMEEN OVERZICHT
HET overgrote deel van deze periode bestond Nieuw Guinea in staatkundig
opzicht uit twee delen, t.w. een rechtstreeks bestuurd gebied, vallend onder
de afdeling Zuid Nieuw Guinea, en een zelf besturend gebied (landschapsgebied),
dat het overige en belangrijkste gedeelte van Nieuw Guinea omvatte, i.c. Noord
en West Nieuw Guinea.
Het onderscheid tussen rechtstreeks bestuurd en zelfbesturend gebied was voor het
terrein van de openbare financiën van veel betekenis. Daarbij was het rechtstreeks
bestuurd gebied het minst interessant. Immers, in dit gebied werd de Overheidstaak
door de centrale Overheid uitgeoefend en kwam de financiering ten laste
van de landsbegroting. Toerekening van de Overheidstaak en de daarmede gemoeide
kosten aan het desbetreffende gebied was daarbij niet mogelijk.
De zelf besturende landschappen daarentegen bezaten van oudsher een belangrijke
mate van financiële zelfstandigheid. Zij financierden de Overheidsuitgaven
binnen hun gebied en hieven daartoe van hun eigen onderhorigen de nodige
middelen. De financiële zelfstandigheid der zelfbesturen was evenwel geenszins
onbeperkt. Dit geldt zowel voor de uitgaven- als voor de inkomstenzijde. De
uitgaven met een algemeen karakter werden gedaan door de centrale Overheid
en ten laste van de landsbegroting gefinancierd. Daartegenover had de centrale
Overheid bepaalde bronnen van inkomsten, welke beter centraal geregeld kunnen
worden - zoals b.v. in- en uitvoerrechten -, aan zich getrokken.
Zoals opgemerkt, behoorde het grootste gedeelte van Nieuw Guinea tot het
zelf bestuursgebied. Zeer veel is in het verleden en met name in de periode, welke
met de Tweede Wereldoorlog werd afgesloten, te doen geweest over de vraag, of
het gewenst was geheel Nieuw Guinea tot rechtstreeks bestuurd gebied te ver-
1 Secretaris van de Sociaal-Economische Raad, oud wnd. hoofd van de afdeling Financiële Zaken van
het Ministerie van Overzeese Rijksdelen.