Untitled - Papuaerfgoed.org

386 INDUSTRIE
gebieden, als Australisch Nieuw Guinea, de Philippijnen, Noord-Borneo, de
Zuid-Pacific, en in andere enigszins analoge tropische gebieden, als Suriname,
tropisch Afrika, enzovoort. Omtrent Indonesië zijn alleen enkele vooroorlogse gegevens
medegedeeld. De deskundige, die somtijds al in Indonesië heeft gewerkt,
zal geen moeite hebben nieuwere gegevens voor dat gebied te achterhalen 1 .
Er is waar mogelijk aandacht geschonken aan mededelingen over fabriekjes
met zeer kleine capaciteit, die toch rendabel zijn gebleken, b.v. in Suriname.
Het zal de lezer opvallen, dat nog zoveel industrieën behandeld zijn, zij het
ook zeer summier. De reden is, dat wij enige malen ervoeren, dat bedrijven, die
wij niet wilden bespreken, toch reeds door vakkundigen waren of werden bekeken.
In deze gevallen vonden wij het beter deze ook in ons hoofdstuk op te nemen.
Natuurlijk kan geen enkele ervaring elders zonder meer voor Nieuw Guinea
nuttig zijn; de deskundige kan alles op juiste waarde schatten en de nodige aanvullende
gegevens inzamelen. Onze opgaven kunnen hem helpen bij het sneller
nagaan van de in andere landen gekregen ervaringen.
Wij willen hier met veel erkentelijkheid vermelden dat Dr D. R. Koolhaas,
oud-hoofd van de Afdeling Nijverheid van het Departement van Economische
Zaken in Nederlands Indië, zich de moeite gaf het gehele hoofdstuk critisch door
te lezen en vele nuttige wenken gaf; ook gaven Drs C. N. de Boer, Ir D. A. de
Fremery, J. Rozenboom en Ir H. Steketee vele raadgevingen 2 . Van vele geraadpleegde
fabrikanten wensten de meeste hun hulp niet vermeld te zien.
Samenwerking met Australisch Nieuw Guinea ligt bij vestiging van kleine
industrieën met niet alleen zuiver locale afzet voor de hand. Tot nu toe is daar nog
geen sprake van geweest. Zonder twijfel zal de toekomst een scheepvaartverbinding
tussen de beide helften van Nieuw Guinea brengen. Alsdan zal bijvoorbeeld
de Australische brouwerij te Port Moresby wellicht een deel van Nederlands
Nieuw Guinea kunnen voorzien. De N.N.G. 3 invoerrechten zijn immers voor
alle landen en dus ook voor Nederland en Australisch Nieuw Guinea gelijk. Het
is ook denkbaar, dat de beide landen elkaar op Nieuw Guinea op den duur geheel
vrije invoer toestaan, omdat zulks niet met de G.A.T.T.-bepalingen in strijd
is 4 . Omgekeerd zou een visconservenindustrie op Nederlands Nieuw Guinea het
Australische deel kunnen voorzien. De beide delen van Nieuw Guinea zouden
elkaar misschien ook technische hulpkrachten kunnen lenen, met name inheemse,
welke Australisch Nieuw Guinea thans bezit op het gebied van goudmijnbouw,
1 Wij hebben tevergeefs getracht een dergelijk persoon te vinden, die N.G. kende en die dit hoofdstuk
wilde schrijven.
2 Voor douanerechten hielp ons de Financiëel-Economische Afdeling van het Ministerie van Overzeese
Rijksdelen,
3 N.N.G. = Nederlands Nieuw Guinea, A.N.G. = Australisch Nieuw Guinea, T.P. = Territory of
Papua, T.N.G. = Territory of New Guinea.
4 Art. 24 van het G.A.T.T.-verdrag opent sub Sb namelijk de mogelijkheid een zg. "free trade area" te
maken van het gebied van Nederlands Nieuw Guinea en Papua; of het trustgebied hierbij kan worden
opgenomen is niet duidelijk. Bij zo'n "area" behoudt elk deel ten opzichte van derde landen de bestaande
douanerechten. Het zou prematuur zijn, hierop thans verder in te gaan.