Untitled - Papuaerfgoed.org

422 INDUSTRIE
geregeld prauwen van 5 en meer ton gebouwd door Keiezen en Chinezen; in
1951 completeerde één Chinees met enige hulp een zeer sterke en zeewaardige
30-tonner.
Voor de oorlog bouwden de Japanners met Papoea's samen kleine schoenertjes
nabij Manokwari op een kleine langshelling.
Wegens de toenemende activiteit op Nieuw Guinea, welke gepaard gaat
met een drukker scheepsverkeer, werd de rentabiliteit van een scheepswerf voor
kleine boten vroeger al gunstig beoordeeld 1 . Ir van Konijnenburg, destijds
Directeur der Goederenbasis Hollandia, achtte voor een dergelijk bedrijf slechts
enige Europeanen (b.v. 20) voor toezicht nodig, met verder uitsluitend Papoea's
(b.v. 250), die hij zeer geschikt acht voor deze technische werkzaamheden.
Men zou zich daarbij niet alleen op reparatie van vaartuigen kunnen toeleggen,
maar tevens op de bouw van nieuwe kleinere schepen, waaronder speciaal
coasters, copra-schoeners, stalen en houten lichters, waardoor het transportvraagstuk
in Nieuw Guinea veel gunstiger zal komen te liggen. Men heeft in het
laatste jaar, bij gebrek aan locale productie, een groot aantal schepen uit Holland
moeten aanvoeren (o.a. 4 lichters van 20 ton, 4 van 50 ton, 1 van 18 ton,
3 kleine coasters van 120 pk, 2 sleepboten van 80, resp. 160 pk, 7 patrouilleboten
van 80 pk, 7 motorsleepboten van 80 of 40 pk en nog enige bijzondere visserijschepen).
Volgens mededelingen in een nummer van het Tijdschrift „Oost en West"
van Juni 1953 is het genoemde project in uitvoering gekomen. Het scheepsbouwen
reparatiebedrijf, dat binnen afzienbare tijd in Manokwari zal verrijzen, zal in de
eerste plaats bestaan uit een z.g. dwarshelling, waarop schepen tot ca 3000 ton
gewicht kunnen worden drooggezet, wat met ca 5000 ton waterverplaatsing
overeenkomt. Verder zal er een fabriek worden gebouwd, ingericht voor
scheepsnieuwbouw en -reparatiewerk en voor constructiewerk, zoals gebouwen en
bruggen. Verder een smederij en gieterij en een electrische centrale. De scheepshelling
is reeds besteld, evenals het magazijns- en fabrieksgebouw, en een grote
werfkraan. Men zal ongeveer 2 jaar nodig hebben voor personeelsopleiding,
alvorens tot nieuwbouw kan worden overgegaan die door de Amsterdamse
Ballast Mij wordt uitgevoerd.
De heer Ir C. van Konijnenburg denkt, zodra het bedrijf in volle werking is,
aan ongeveer 500 vakmensen, alsmede aan een groot aantal losse werkkrachten,
arbeidsgelegenheid te kunnen verschaffen.
Het grootste gedeelte van de technici hoopt hij plaatselijk te kunnen recruteren.
Er bleken onder de particulieren in Manokwari veel MTS-ers te vinden te zijn
en voldoende jongelui met een mindere technische opleiding of met eindexamen
HBS of MULO. Dit geeft het voordeel, dat dé grootste moeilijkheid van Nieuw
Guinea, nl. die van de huisvesting, grotendeels reeds is opgelost, en onmiddellijk
1 Economische Nota van Resident Van Eechoud, Maart 1949; Lit. 6.