Untitled - Papuaerfgoed.org

INDUSTRIE 425
Het is duidelijk, dat een groots opgezette textielindustrie in Nieuw Guinea
geen reden van bestaan heeft, maar het loont o.i. de moeite na te gaan of zij in
de toekomst misschien als huisvlijt of in zeer kleine ondernemingen voor locaal
verbruik kan slagen, zoals men zulks in Suriname, dat slechts ¼ millioen
inwoners heeft, is gaan beproeven.
Hongkong met zijn 13 grote spinnerijen en 6 weverijen zou technische hulpkrachten kunnen leveren
tijdens de eerste moeilijke jaren.
De wee/kunst zou op vak- of huishoudscholen kunnen worden onderwezen. De handweefgetouwen
zijn niet overdreven duur en men zou van de eenvoudigste soorten kunnen uitgaan. De missie heeft
steeds de weefkunst onder de bevolking aangemoedigd. De Zusters te Merauke gaven reeds vóór de
oorlog onderricht aan Papoea-meisjes met een Tanimbarees weeftoestel; op Tanimbar is de weverij
nl. inheems. De resultaten waren teleurstellend, aangezien de meisjes, wanneer zij in de kampong terug
waren gekeerd, met het weven ophielden. Ook proeven te Wandammen en Argoeni genomen, mislukten.
Dat wil echter niet zeggen, dat er op de duur geen goede resultaten zijn te bereiken, te meer
daar de behoefte aan textiel groter zal worden; wel zal het veel moeite, geduld en opleiding kosten
voor men de bevolking er toe zal hebben gebracht haar eigen kains te weven. Daarbij moet bedacht
worden, dat men de weefgarens (geverfde), die men thans toch nooit invoert, ook niet met 5 % recht
hoeft te belasten, als de bevolking wil weven. Alleen de ongeverfde garens van katoen, die zij minder
mooi vindt, zijn thans vrij van recht 1 2 .
In Australisch Nieuw Guinea is men op dit punt tot dusverre ook nog niet veel gevorderd, al worden
daar op naaimachines door Papoea-vrouwen onder toezicht van een Europeaan eenvoudige politieuniformen
gemaakt. Oorspronkelijk inheemse weefkunst ontbreekt er. Sedert kort is daar echter enige
verbetering gekomen. Mr E. J. L. Hallström heeft enige jaren geleden in de Central Highlands (te
Nondugl op 1500 m hoogte) een schapenfokkerij opgericht met per vliegtuig uit Australië aangevoerde
schapen. Deze fokkerij is ten volle geslaagd. De onderneming heet "Hallström Trust Station". In Maart
1951 waren er te Nondugl 1103 schapen. Men had reeds 22 balen wol te Sydney voor de veiling ontvangen
en 17 balen waren verzendklaar. In het jaar 1950-1951 werd voor £A 5.800 (f 49 300,-) wol naar
Sydney vervoerd. Men heeft voor de Papoea's, speciaal voor vrouwen, te Nondugl een weefschool
opgericht, waarvan in 1950 35 leerlingen een 3-weekse cursus afliepen met inlandse weefgetouwen en
deze gingen terug naar hun dorpen om daar het weven verder te verbreiden, en ten slotte in deze
koude hoge streken tot het maken van kleding te komen 3 .
De Philippijnen hebben o.m. een gouvernementstextielbedrijf.
In tropisch Afrika zijn de Belgische Congo en de Franse Ivoorkust al vroeg met textielindustrie
begonnen. De locale katoencultuur werkte stimulerend. Op de Ivoorkust begon de eerste spinnerij
tevens weverij in 1922 met een kapitaal dat thans 150 millioen Franse frs. bedraagt. Er zijn 26 weefgetouwen
en 7 spinmachines (égreneurs). Per jaar verwerkt men 1500 ton katoen, die 480 ton spinvezel
oplevert. In Oct. 1953 is besloten de fabriek te verdubbelen, met een lening van de Franse regering.
Confectiebedrijfjes bestaan in het kleine Suriname al lang en verdienen bij ons
tegelegenertijd overweging. In Suriname heeft men ter ondersteuning de invoer
van bepaalde confectieartikelen verboden of beperkt 4 .
1 In het 5-jarenplan van India van 1953 zijn voor hulp aan de handweverij even krachtige maatregelen
voorzien als voor de machinale weverij. De eerste blijft men in Oost Azië levensvatbaar achten, ook in
Burma en Thailand. Men dient o.i. ook bij ons voort te gaan met het bevorderen van huisweefnijverheid,
zoals zij op Celebes bestaat. Het laatste is een der redenen, dat men Zuid Celebes geschikt acht voor
textielindustrie, afgezien van politieke factoren. Er zijn reeds enkele weinig gemechaniseerde handweefbedrijven.
Van de Japanse bezetting dateert een machinale weverij nabij Pare Pare.
2 In de Philippijnen was de huisweefkunst vrijwel uitgestorven, doch in 1948-1952 bracht men haar met
succes tot herleving met behulp van een "weaving demonstration unit" die eerst 6, doch later 36 handgetouwcn
telde (zie een Ecafe-rapport). Een weverij consulent van de T.A.A. (Technical Assistance
Administration) der V.N. verleende hulp.
3 In Nov. 1953 besloot men tot de stichting van een kleine dekenweverij. Invoer thans 100 000 stuks
per jaar voor contractarbeiders.
4 Bij de Algemene Beschikking no 67 van 21 Juli 1953.