LOZAN'DAN GÜNÜMÜZE BATI TRAKYA'DA AZINLIK EĞİTİMİ ...

Son yıllarda Yunanlı politikacıların bazılarının da artık azınlığı Türk olarak
adlandırmaya başlamaları bu konuda yol alındığını göstermektedir. Örneğin Yorgo Papandreu
1990’lı yıllarda bölgeye yaptığı ziyaretlerden birinde azınlığı Türk olarak tanımlamakta bir
sakınca olduğunu görmediğini söylemiştir.
Yüzyıllarca kader birliği yapmış, kız alıp vermiş, ortak gelenek, görenek ve kültüre
sahip Batı Trakya Türk-Müslüman azınlığını ayrı ayrı etnik kimliklere bölmek mümkün
değildir. Türk’üyle, Yunan’ıyla ortak amacımız Türkiye ve Yunanistan halkları arasında
sevgi, dostluk ve barış ortamının gelişmesine katkıda bulunmak, her iki toplumun refah
düzeyini yükseltmek için uğraş vermek olmalıdır. 69
Bununla birlikte Lozan Antlaşması’nı Türkiye açısından bir hezimet olarak görenler
de vardır. “Hakikat ortaya çıkmış ve bugün ıztırabını çekmekte olduğumuz bir çok derdin
Lozan’da atılan yanlış adımlara bağlı olduğu anlaşılmıştır. Bu gerçek gün geçtikçe daha da
anlaşılacaktır”. 70
Erol Manisalı’ya göre ise Batı Lozan’ı tekrar gözden geçirip kurulmuş olan dengeyi
değiştirmek istemektedir. Batı’nın “yeniden gözden geçirilen” Türkiye politikasında Lozan,
Batı politikalarının önündeki en büyük engel durumuna geliyor. İşte bu nedenle Batı, Lozan’ı
fiilen ortadan kaldıracak politikalarını, “koşullar olarak Türkiye’nin önüne koyuyor”.
Batı’nın yeni politikasında Lozan’a yer yok. Türkiye Batı ile ilişkilerini
normalleştiremediği sürece Lozan’ı tartışmak zorunda kalacak. İlişkileri normalleştirmenin
yolu ise denge politikalarından geçiyor… 71
Lozan çok büyük zorluklar içinde, yeni doğmuş bir ülkenin kazanmış olduğu emsalsiz
bir başarıdır. Elbetteki olumsuz yanları, yapılan hataları veya gücün yetmediği hususları
olabilir. Lakin nasıl ki azınlıklar konusunda antlaşmaya bir bütün olarak bakıyorsak, bu
noktada da öyle bakmak durumundayız. Kaldı ki Türkiye’nin o masadan başarıyla kalktığını
söyleyen birçok yabancı bilim adamı ve ünlü siyasetçi vardır. Lozan’ın yenilgi mi yoksa zafer
69 04.12.2004 Cumartesi Günü Gümülcine Belediye Meclis Salonunda gerçekleşen “ Yurttaşlık Yolunda-Batı
Trakya, İstanbul ve Ege’de Azınlıklar” başlıklı projenin ilk ayağı olan “ Azınlıkların Eğitimi” konulu
konferans’ta yapılan konuşmaların birinden kaydedilmiştir.
70 Mısıroğlu, Yunan…, s. 350
71 Erol Manisalı, Türkiye Avrupa Kıskacında, İstanbul, Derin Yayınları, İkinci Basım, 2006, s.49
31