LOZAN'DAN GÜNÜMÜZE BATI TRAKYA'DA AZINLIK EĞİTİMİ ...

3) Azınlık okullarında, her iki ülkenin yetkililerince onaylanmış ve azınlığın dilindeki
kitaplardan oluşan kitaplıkların kurulmasına ve buralardan öğretmen ve
öğrencilerin yararlanmalarına izin verilmelidir.
4) Azınlığın dilindeki ders kitaplarına izin verilmelidir. Bu kitaplar, iki ülkenin
ilişkilerine zarar vermemek açısından önceden denetlenmeli ve onaylanmalıdır.
5) Her iki azınlığın okulları da azınlığın dilinde yazılmış okul kitaplarına çok büyük
gereksinme içindedir. Bu konuda acilen:geçmişte onaylanmış bulunan kitapların
kullanılmasına tekrar olanak tanınması, okul kitapları yetkililerin onayına
sunulmuş bulunuyorsa bunlara izin verilmesi ve Karma Kültür Komisyonunca bu
konunun sürekli bir çözüme ulaştırılması, gerekmektedir.
6) 1967 ve 1968 yıllarında her iki tarafça görevlendirilen alınan öğretmenler tekrar
göreve başlatılmalıdır.
7) Azınlık okulları öğrencilerinin velileri okul yöneticileri ve öğretmenlerle serbestçe
görüşebilmelidir. 199
Hemen ardından da bu defa iki ülkenin Dışişleri Bakanları 26-27 Haziran 1968’de
Londra’da buluşmuşlar ve Viyana Raporunu değerlendirmişlerdir. Bu görüşmede yine
bildiğimiz klişe istekler yapılması gerekenler olarak sıralanmış ve hatta bundan sonra 20
Aralık 1968’de bir Karma Kültür Protokolü kabul edilmiştir.
“ Beş başlık altında kaleme alınan protokol, azınlık dilinin serbestçe
kullanılmaya devam etmesini, görsel eğitim araçlarının karşılıklı denetimden
geçip okullara dağıtıldıktan sonra sınırlanmaksızın serbestçe kullanılmasını,
onaylanan kitaplardan oluşacak okul kitaplıklarına izin verilmesini, ders
kitapları hakkında Viyana Raporunda yer alan önerilerin uygulanmasını,
azınlık okullarında öğrencilerin dinsel, sosyal ve ulusal bilinçlerine saygı
gösterilmesini ve bu okullarda iki ülke arasındaki dostluk bağlarının
güçlendirilmesi ilkesine göre hareket edilmesini tavsiye etmektedir. Protokol,
imzası tarihinden başlayarak yürürlüğe girmiş olup şu anda da resmen
yürürlüktedir”. 200
199 Oran, Türk Yunan İlişkilerinde…, ss. 125-126
200 a.g.e., s. 127
84