LOZAN'DAN GÜNÜMÜZE BATI TRAKYA'DA AZINLIK EĞİTİMİ ...

Hatta Venizelos dış politika hakkında konuşurken “… Türkiye ile mümkün olduğunca
dostluk ilişkileri kurmak istemekteyiz” 149 demiştir.
Aynı Venizelos “ ..Kral Aleksanr’a yazdığı 25 Eylül 1918 tarihli mektubunda ise:
“İstanbul’u almak hususundaki vaadimi unutmadım majeste…İstanbul bizim
olacaktır” diyordu”. 150
Türkiye’de Latin alfabesi kabul edildiği halde eğitimin Arap harfleri ile devam etmesi
ve medrese eğitimi özendirilerek azınlığın Türkiye’deki reformlardan kopmasına çalışılmıştı.
Ancak Venizelos Başbakan olunca durum değişmiştir.
“ELEFTERYOS VENİZELOS Başbakan olunca ve Batı Trakya'da
çağdaş yeni Türkçe harfleriyle de öğrenim yapılabilir yazılı emri verince,
azınlık ailesi çağdaş yeni Türk harflerini benimsemiştir. İskeçe'de Üstad Nuri
efendinin kurduğu ve yalnız yeni Türkçe harflerle eğitim yapan özel "ÇOCUK
YURDU" ilkokulu ile Batı Trakya'da Türkçe eğitimi baltalayan mülteci
sürüsünün artık nüfusu yavaş yavaş azalmış ve ELEFTERYOS VENİZELOS'un
27 Ekim 1930'da Ankara'yı ziyaretinden sonra bu mültecilerin ellerindeki vakıf
idareleri, müftülükler ve okullar, esas sahibi olan Batı Trakya Türkleri'nin
eline geçmeye başlamıştır… 1930 sonlarına doğru Batı Trakya Türkleri
bilhassa İskeçe'de çağdaş eğitime geçmişlerdir. İskeçe şehir içi Türk halkı,
bütün mahalle okullarını kapatarak, "İSKEÇE MERKEZ TÜRK
İLKOKULUNU" kurmuşlardır. Ve Batı Trakya'da o günkü koşullara göre
çağdaş "TÜRKÇE" eğitim ve öğrenime geçmişlerdir. Aynı çağdaş "TÜRKÇE"
eğitim ve öğrenime Gümülcine'de de geçilmiştir. Bir farkla; orada mahalle
okulları kapanmamış, bu mahalle okulları uzun yıllar eski usul eğitime devam
etmişlerdir”. 151
“1930 Türk-Yunan Antlaşması ile iki ülke ilişkileri olumlu bir havaya
bürünmüştü. Bu durum Batı Trakya Türklerinin eğitim sorununa da
yansıyacaktır. 1930-1941 yılları arasında Gümülcine Türk Konsolosluğu’nun
149 Pallis, Greece’s Anatolian…, s. 174
150 Sâlışık, Türk-Yunan İlişkileri…, s. 304
151 Kırlıdökme, “Batı Trakya’da Türkçe…”
63