LOZAN'DAN GÜNÜMÜZE BATI TRAKYA'DA AZINLIK EĞİTİMİ ...

adı ile bir "Darül Muallimin" (Öğretemen Okulu) açmaya teşebbüs etmiştir.
Ancak, o devrin çağdaş devrimci gençlerinin, ki bunların başında
muallim - gazeteci MEHMET HİLMİ, Üstad OSMAN NURİ, OSMAN SEYFİ,
SERDARZADE İBRAHİM DEMİR BEY, HATİP YUSUF, BAYDAR MEHMET
efendi, HALİT efendi, muallim MÜDÜROĞLU, İSMAİL ŞAHAP, MEHMET
ARİF, Gavur HASAN gibi gençlerin buna şiddetle karşı koymaları Müderris
Hoca Mestan Efendinin bu işi gerçekleştirmekten vazgeçmesine sebep
olmuştur.
Bu olaya o dönem ilerici gençler niçin mi karşı gelmiştir? Çünkü onların
yüreklerinde "TÜRK GENÇLER YURDU" aşkı vardı. Köhne, karanlık ve
çağdışı düşünceye karşı olan bu gençler, "Darül muallimin" bu azınlıkta yeri
olmadığını savunmuşlardır.
Öğretmen okulunun kurulmasıyla Batı Trakya azınlık eğitim ve öğrenimi,
"YENİ ADIM" gazetesinin ifadesine göre, dünyadan bihaber, pısırık, sümüklü,
"TÜRKÇE" okumak - yazmak bilmeyen takunyalı medrese gençlerinin eline
geçecekti. Hoca Mestan efendi her ne kadar İttihat ve Terakki fikrine sahip idi
ise de o zaman azınlık ailesinin müesseseleri olan, cemaatler, müftülükler,
muhtarlıklar ve bazı nahiyeleri hükümetin desteği ve tayiniyle yöneten
Türkiyeli mülteci sürüsü ile katı muhafazakar kesim bu "Darül Muallim"in
açılması için onu ikna etmişlerdir”. 140
Bunun yanında aynı yıllarda aynanın öbür tarafına, yani İstanbul Rumlarına
baktığımız zaman ise Patrikhane aracılığıyla çok önemli kararları kendilerinin alabildiklerini
görürüz. Bizi ilgilendiren konunun eğitim kısmı olduğu için o dönemde Patrikhanenin almış
olduğu bir kararı dile getirmek anlatmak istediğimiz açıklayacaktır: “…mütareke yıllarında
Patrikhane kararıyla Türk topraklarındaki Rum okullarında Türkçe okutulması yasak
edilmiştir”. 141
140 Rıza Kırlıdökme, “Batı Trakya’da Türkçe Eğitim ve Öğrenim – 6” , Gündem, Sayı: 0399, 05. 11. 2004
141 Mısıroğlu, Yunan…, s. 350
59