Bošnjačka riječ 13-16 - Centar za bošnjačke studije
Bošnjačka riječ 13-16 - Centar za bošnjačke studije
Bošnjačka riječ 13-16 - Centar za bošnjačke studije
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
174. godine prije naše ere. Osvojio<br />
je 26 naroda i plemena. Kinezi su<br />
u strahu od napada Huna napravili<br />
poznati Kineski zid.<br />
Ova saznanja dobijamo iz kineskih<br />
izvora,<br />
čijim bi se dubljimistržaivanjem<br />
svakako<br />
došlo do dubljih<br />
i potpunijih<br />
saznanja o Hunima.<br />
Mo-tun je<br />
bio veliki političar<br />
i vojskovođa.<br />
U historiji<br />
ljudske civili<strong>za</strong>cije<br />
se smatra<br />
da je Mo-tun<br />
Mete prvi shvatio<br />
da je teritorija<br />
ono što<br />
određuje je dnu<br />
državu i da se<br />
<strong>za</strong> nju vredi boriti.<br />
Huni su nakon šest vijekova<br />
vladavine u Srednjoj Aziji krenuli<br />
prema <strong>za</strong>padu velikom seobom i<br />
na tom putu su osvojili mnoge<br />
zemlje na koje su nailazili.<br />
Hunski turci<br />
nisu bili pagani,<br />
već jednobošci.<br />
Vjerovali su u<br />
jednog Boga.<br />
Vojska hunskih<br />
turaka se<br />
ponašanjem, vladanjem,disciplinom<br />
i<br />
neustrašivošću,<br />
kao i vjerom u jednog<br />
Boga, može porediti<br />
sa Osmanskom<br />
vojskom.<br />
Ep o Oguz Kanu je<br />
ep Hunskih Turaka.<br />
Ne postoji <strong>za</strong>pisan primjer<br />
ovoga epa, ali u<br />
kineskim arhivima nalazi<br />
se nekoliko pisama<br />
hunskog vođe –<br />
hakana Motuna.<br />
Ovaj ep opisuje najsjajnije hunsko<br />
doba. Jedan dio ovoga epa, koji<br />
je doživio dosta promjena, napisan<br />
ujgurskim jezikom i alfabetom,<br />
čuva se u Nacionalnoj biblioteci u<br />
Parizu. Ovo je i jedini izvor o<br />
ličnosti Oguz Kana.<br />
Historičari turske književnosti<br />
smatraju da je Oguz<br />
Kan historijska ličnost,<br />
hunski Motun, vođa,<br />
osnivač Hunske države.<br />
Oguz<br />
Kan je ličnost koja je od<br />
rođenja poka<strong>za</strong>la<br />
svoje natprirodnemogućnosti.<br />
Bio je<br />
izuzetno lijep. Rano<br />
je naučio<br />
da jaše,<br />
da odlazi<br />
u lov i živi<br />
kao junak.<br />
Pokupio je jednoga dana vođe iz<br />
svog naroda i rekao im:<br />
„Ja sam vaš vođa postao. Bozkurt<br />
nas zove u borbu i osvajanja. Neka<br />
nam sudbina bude naklonjena. To od<br />
Boga tražimo.<br />
Moramo i planine<br />
da pređemo,<br />
svijetom<br />
da <strong>za</strong>vladamo.<br />
Sunce neka nam<br />
je vodilja, a nebo<br />
šator i <strong>za</strong>štita.“<br />
Poslao je<br />
glasnike na<br />
sve strane i tražio<br />
od svih<br />
vladara da mu<br />
se pokore. Svi<br />
su to i učinili<br />
osim jednog,<br />
Urum kana.<br />
Oguz Kan<br />
je krenuo u<br />
U poznatom epu Šahnama, persijskog pjesnika Firdusija,<br />
preslikana je kompletna tema i događaji iz<br />
Alp Er Tunga epa.<br />
pohod. Za vrijeme pohoda, dok su<br />
odmarali, na šator Oguz Kana se<br />
spusto zrak svjetla. Iz svjetlosti se<br />
pojavi sivi vuk koji reče Oguz<br />
Kanu:<br />
„Hej Oguz, ti si u pohodu na<br />
Urum (Rim). Ja ću ti poka<strong>za</strong>ti put“<br />
Oguz Kan je nastavio pohode i<br />
osvajanja. Na ovom vojnom pohodu<br />
Oguz Kan je osvojio mnoge<br />
zemlje među kojima i Rim.<br />
U svim epovima, pa i u epovima<br />
predislamskih Turaka, postoji<br />
zrno historijske istine, koja<br />
je naravno, dograđivana i dopunjavana<br />
maštom. Ne zna se ko je<br />
autor ovih epova, ali su narodni<br />
jer ih je narod usvojio. U svakom<br />
slučaju, dokaz su postojanja<br />
i života jednog velikog<br />
naroda koji je u svojoj historiji<br />
osnivao nekoliko moćnih i prostranih<br />
imperija.<br />
Januar - Decembar 2009. 101
Change language