Bošnjačka riječ 13-16 - Centar za bošnjačke studije
Bošnjačka riječ 13-16 - Centar za bošnjačke studije
Bošnjačka riječ 13-16 - Centar za bošnjačke studije
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KULTURNA BAŠTINA<br />
Fatih Hadžić, profesor likovne kulture<br />
ROŽAJE U SVJETLU<br />
ORIJENTALNO-ISLAMSKE<br />
KULTURE I TRADICIJE<br />
Apstrakt: Rad se <strong>za</strong>sniva na namjeri<br />
autora da ukaže na nebrigu polazi pripadnika<br />
islama, prvenstveno kod Bošnjaka<br />
u rožajskom kraju, <strong>za</strong> očuvanje<br />
veoma značajne orijentalno islamske baštine<br />
koja se <strong>za</strong>hvaljujući takvom odnosu<br />
samo djelimično sačuvala i, da je<br />
danas u arhitekturi jedva vidljiv uticaj<br />
islamske, orijenatlno-osmanlijske kulture<br />
i tradicije. Ovaj uticaj, bolje reći<br />
ostaci, uticaja ove arhitekture, i uopšte<br />
kulture, kao i njen<br />
estetski efekat, ipak<br />
su vidljivi u životu i<br />
radu, prije svega bošnjačkog,<br />
ali i albanskog<br />
muslimanskog<br />
stanovništva koji<br />
žive na teritoriji Opštine<br />
Rožaje. U novije<br />
vrijeme, čitav životni<br />
ambijent, a naročito<br />
gradnja kuća i uredjenje<br />
avlija, ulica,<br />
me<strong>za</strong>ristana, me<strong>za</strong>rova,<br />
nišana i sl. preplavljeni<br />
su uticajima<br />
tzv. modernizma,<br />
bolje reći kiča i neke<br />
vrste “neislamskog”<br />
stila gradnje, čime se<br />
gube odlike orijentalno-islamskeprepoznatljivosti.<br />
UVOD<br />
Pod višedecenijskim uticajem školskih<br />
obrazovnih programa, koji su bili negatorski<br />
raspoloženi prema svemu što je<br />
islamsko i orijentalno, došlo je do krize<br />
identiteta kod bošnjačkog naroda, ne<br />
samo u Rožajama nego i na širem prostoru<br />
Sandžaka. Bošnjaci su dobrim dijelom<br />
<strong>za</strong>boravili ko su i šta su i kojoj kulturi,<br />
religiji i civili<strong>za</strong>ciji pripadaju. Sve je ovo<br />
imalo <strong>za</strong> posljedicu otudjenje Bošnjaka i<br />
pripadnika islama od svojih vrijednosti,<br />
pa time i od islamsko-orijentalne tradicije,<br />
kulture, običaja, arhitekture.<br />
Ovaj rad polazi od hipoteze, odnosno<br />
potrebe, da dokaže da ipak u kulturi<br />
i tradiciji Bošnjaka na prostoru Rožaja,<br />
nije sve uništeno i da je i dalje barem u<br />
nekim elementima vidljiva estetska<br />
islamsko-orijentalna dimenzija života na<br />
ovom području.<br />
Geografski, historijski i<br />
demografski prikaz Rožaja<br />
Grad i sama opština Rožaje se nalaze<br />
na rijeci Ibru, i to u njenom gornjem<br />
toku. Geografski i administrativno Rožaje<br />
pripada Crnoj Gori, odnosno crnogorskom<br />
dijelu Sandžaka. Smješteno je<br />
na raskrsnici puteva Berane - Kosovska<br />
Mitrovica, Berane - Peć i Berane - Novi<br />
Pa<strong>za</strong>r. Smatra se da ime Rožaje potiče<br />
Januar - Decembar 2009. <strong>13</strong>7
Change language