Nr 614-615, lipiec-sierpień 2006 - Znak

TEMATY I REFLEKSJE
dziwymi bohaterami pisarki, służą jako narzędzie do powiedzenia czegokolwiek
o Bogu. Te trzy rzeczywistości są ze sobą powiązane czerwoną
nitką ludzkiego istnienia. Czy dasz się zaprosić do tańca?
Wielki Pająk
Bez tego cytatu nie ruszymy naprzód. „Wszystko, za czym człowiek
się ugania w swym życiu, nie istnieje naprawdę. Istnieje tylko
w jego umyśle: opinie, sława, uznanie, godności, bogactwa; to są
dzieła pająka naszego życia” (św. Grzegorz z Nyssy).
Pod koniec życia Bruno zdaje z życia rachunek. Wstydzi się go
i, jak dowodzi Murdoch na kartach Snu Brunona, ma czego się wstydzić.
Nie wszystko ułożyło się tak, jak by sobie tego życzył. Nie ukończył
żadnej z planowanych książek o swej wielkiej pasji, jaką są pająki.
Pająk wydaje się kluczem do książki. Sam Bruno jest kreowany
przez Murdoch na owada. Jego nie do końca wyjaśniona choroba
czyni z niego fizyczne monstrum: wielka głowa, szczeciniasty zarost,
zniekształcona twarz, w której połyskują załzawione oczy, patykowate
członki. Pokój starca przypomina wielką pajęczynę, w którą
wpadają pozostali bohaterowie. Bruno to człowiek-pająk, pająk z gatunku
homo sapiens. Niewiadomo, czy bardziej się go obawiać, czy
mu współczuć. Pułapka została zastawiona. Działa.
„Widocznie człowiek jest taki jak to, co kocha. Albo kocha to, co
jest takie jak on. Wszyscy bogowie są prywatni, na własny użytek” –
stwierdza Bruno. Wyobrażenie Boga, jakie posiada, w rzeczywistości
odpowiada bardziej świadomości siebie. Początkowo był postrzegany
jako bezosobowe niebieskie niebo rozpostarte nad ziemią. Poczucie
bezpieczeństwa i czułość. Stopniowo Bruno zainteresował się
pająkami i obraz Przedwiecznego się zmienił. Bóg przez jakiś czas
był dla niego miłością, ale z czasem stawał się coraz bardziej odległy,
chłodny. Tajemniczy, niedostępny. Jak pająk. Na obrzeżach pajęczyny
Brunona pozostali bohaterowie tkają własne sieci, jednak oplecione
są nie tylko ofiary, ale również drapieżcy. Wszyscy szamoczą
się we własnych pułapkach, a ich drgania odbiera zawieszony nad
nimi Tkacz.
119