Nr 614-615, lipiec-sierpień 2006 - Znak

TEMAT MIESIĄCA
Ludzi łączą więc uniwersalne problemy. Czy dzięki temu łatwo było
Pani się porozumiewać z ludźmi z różnych kultur?
Pamiętam tzw. tables rondes – spotkanie przy okrągłych stołach na
Saharze, zwłaszcza w Algierii, gdzie znajduje się pięć cudownych miast
świętych należących do sekty Mozambitów. Kiedy przyjeżdżaliśmy
do takiego miasta oazy, w lepiance najstarszego mieszkańca lub w biblioteczce
koranicznej organizowano spotkanie miejscowych intelektualistów
z przyjezdnym. Wśród tych „intelektualistów” był listonosz,
cieszący się wielką powagą, felczer, nauczyciel, bibliotekarz.
Rozmawialiśmy o sprawach najważniejszych. Zadawano pytania
o dobro, zło, sens cierpienia, szczęście, śmierć…
A gdzie było Pani trudno znaleźć wspólny język?
Przyznaję, że w Azji. Azja to chyba najbardziej zamknięty kontynent
ze wszystkich. Tam patrzy się na przybysza z dużo mniejszą ciekawością
niż na przykład w Afryce czy Ameryce Południowej, które są
niezwykle otwarte, bezpośrednie i mają wielką ciekawość, chęć przyswojenia
sobie człowieka, który jest przelotnie, ale może coś ciekawego
zrobić, powiedzieć, czasem rozbawić. Azja się dystansuje…
Z czego bierze się ten dystans?
Przede wszystkim ze starości kultury. Przecież w Azji były wielkie
kultury, kiedy Europa była zarośnięta lasem, w którym biegali goli
jaskiniowcy! Z poczucia wyższości, poprzez przynależność do tej
kultury. Azja to kontynent o wiele bardziej hermetyczny, izolujący
się, nigdy nie otwierający drzwi na oścież.
Czy w podróżowaniu nie przeszkadzało Pani to, że jest Pani kobietą?
Nie tylko mi nie przeszkadzało, ale niejednokrotnie pomagało! Oczywiście
są takie miejsca, gdzie kobieta nie wejdzie – na górę Athos czy
do Mekki (jeśli nie jest muzułmanką). Ale jeśli chodzi o poruszanie
się po świecie czy o nawiązywanie kontaktów, bycie kobietą raczej
55