Nr 614-615, lipiec-sierpień 2006 - Znak

TEMAT MIESIĄCA
Czy są miejsca, w których wolałby Pan nie być, podróże, których Pan
żałuje?
Z takimi pytaniami zawsze jest ten sam problem: musi Pani zrozumieć,
że korespondent wojenny nie jeździ tam, gdzie mu się podoba,
ale gdzie go posyłają. To zawód niewolniczy. Przez czterdzieści lat
pracy zjeździłem prawie cały świat, ale na przykład w Australii wtedy
nie byłem. Dlaczego? Bo nikt mnie tam nie posłał.
W takim sensie nie miał Pan wyboru. Ale ja mam na myśli raczej doświadczenia
egzystencjalne, rzeczy, których wolałby Pan nigdy nie widzieć.
Chodzi mi na przykład o Angolę czy Honduras podczas wojny.
Zawsze mogłem odmówić wyjazdu. Do relacjonowania konfliktów
zbrojnych nikt nikogo nie przymusza. Padało pytanie: czy chcesz
tam jechać? Mogłem odpowiedzieć: nie. Rocznie ginie około stu
dziennikarzy. Ale jeżeli człowiek akceptuje swój zawód, to nie może
unikać konsekwencji. Nie może udawać dziecka, mówić, że nie wiedział,
o co chodzi.
Nie czuł Pan nigdy, że nie chce już oglądać kolejnej wojny?
Uch... jak by to Pani wytłumaczyć. To nie jest sytuacja, w której się
siedzi przy biurku i wymyśla, gdzie się pojedzie, a gdzie nie. Przychodzi
wiadomość o konflikcie zbrojnym i korespondent wojenny,
który przecież specjalizuje się w tym rodzaju dziennikarstwa, siłą rzeczy
chce jechać. Od tego jest. Jeśli się raz w życiu zdecydował, że
będzie to robił, jeździ na front. To oczywiste. Póki można, bo czasem
nie pozwala zdrowie.
Faktycznie, po latach przychodzi wyczerpanie. Ale ten zawód
nigdy nie jest wykonywany zbyt długo, bo to niemożliwe. Wymaga
kolosalnego wysiłku fizycznego i psychicznego. Po pięćdziesiątce
w sposób naturalny następuje zejście z pola walki.
Gdyby spojrzeć na daty urodzenia czynnych reporterów, okaże
się, że są oni ludźmi dwudziesto-, trzydziestoletnimi. A jeśli ma się
siły i zdrowie, jeździ się chętnie.
39