Nr 614-615, lipiec-sierpień 2006 - Znak

64
ROZMOWA Z EWĄ SZUMAŃSKĄ
Wcześniej czytałam kilka sztuk Szekspira i uważałam go za bardzo
szacownego dostojnego autora, trącącego jednak trochę myszką.
Natomiast w Stradfordzie równocześnie z tym tłem, backgroundem
epoki elżbietańskiej, teatrem, cudownymi umiejętnościami aktorów,
nagle objawił mi się on jako ktoś nieprawdopodobnie współczesny,
który wyszedł swoim geniuszem poza swoją epokę i jest równie aktualny
teraz jak i przedtem. To była prawdziwa podróż w epokę elżbietańską.
Od tamtego czasu Szekspir jest dla mnie arcymistrzem,
największą postacią, jeśli chodzi o artyzm i w ogóle sztukę.
A inną podróżą duchową była dla mnie „Solidarność”, która skłoniła
mnie do bardzo mocnego uczestnictwa we wspólnocie. Była to
jedyna wspólnota w moim życiu, w jaką byłam zaangażowana, bo
Armia Krajowa, do której należałam, to był inny rodzaj wspólnoty:
ze względu na konspirację miało się kontakt tylko z kilkoma osobami.
„Solidarność” była dla mnie podróżą w jakieś nowe obszary.
Czy uważa Pani, że są dziś jeszcze na ziemi takie obszary, na których
nie stanęła ludzka stopa? Czy wszystko zostało już odkryte i przebadane?
W starożytnym Rzymie, tworząc mapy, na miejscach, gdzie rysowano
takie obszary, pisano: „hic sunt leones” – „tu przebywają lwy”.
Takich miejsc, gdzie
przebywają przysłowiowe
lwy, na pewno nie ma –
w świecie, w którym
satelity fotografują każdy
najdrobniejszy zakątek.
Z czasem zapominano o napisie i zostawiano
puste miejsca – białe plamy. Wydaje mi się, że
w takim sensie zupełnie nieznanego świata na
pewno już w tej chwili nie ma. Oczywiście są
jakieś plemiona kilku- czy kilkudziesięcioosobowe
w Amazonii lub w lasach deszczowych
Afryki, które po raz pierwszy stykają się z białym
człowiekiem. Są nowo odkrywane gatunki owadów, roślin, zwierząt.
Są na pewno wyspy niezamieszkane, malutkie, jakieś kawałki
skały wystające z morza, do których jeszcze nikt nie dobił, ale nie
dlatego, że nie przepływał obok, ale dlatego, że nie uważał, by było
tam coś interesującego. Są jeszcze jaskinie, całe systemy podziemnych
korytarzy. Natomiast tych miejsc, gdzie przebywają przysłowiowe
lwy, na pewno nie ma – w świecie, w którym satelity fotogra-