Glossarium mediae et infimae latinitatis Conditum a Carolo du ...
Glossarium mediae et infimae latinitatis Conditum a Carolo du ...
Glossarium mediae et infimae latinitatis Conditum a Carolo du ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
consulare lorum, pen<strong>du</strong>la. Id genus imperatorii ornamenti<br />
8taSr](ia appellavit a<strong>et</strong>as posterior, quemadmo<strong>du</strong>m tradit Codinus<br />
', ut quod vestes ca<strong>et</strong>eras constringat.<br />
XII (X).<br />
STOL,E SACERDOTUM.<br />
Neque forsan aliunde stolas suas accepere Christian!<br />
sacerdotes, regiis nempe ornamentis <strong>et</strong> in<strong>du</strong>mentis donati<br />
subinde a principibus : cum <strong>et</strong> Theodosii junioris nummi<br />
aliquot a nobis descripti imperatorem eundem consulem<br />
simili stola ad pectus decussata repraesentent; ut <strong>et</strong> v<strong>et</strong>us<br />
tabella graecanica Michaelem <strong>et</strong> Gabrielem archangelos, loro<br />
quidem augustali decoratos, sed ad pectus decussato, illud<br />
<strong>et</strong>iam ambiente, <strong>et</strong> ad sinistram reflexq; quomodo denique<br />
imperator Constantinopolitanus effingitur in Leonis imperatoris<br />
Oraculis 2 : adeo ut inde colligere liceat stolam istam<br />
aliud non esse quam succinctorium, cujus supra meminimus.<br />
Quin <strong>et</strong>iam stola inter<strong>du</strong>m nuncupatur ipsum archiepiscopale<br />
pallium : quod vulgo dicitur esse « ornamentum<br />
« ad mo<strong>du</strong>m stolae sacerdotalis, crucibus intextum, super<br />
« alia ornamenta delatum, humeros ad instar coronas pec-<br />
« tusque circumdans, ante dependens 3 . » Sane stolas nomine<br />
pallium exerte donant Eadmerus, ubi de sancto Anselmo,<br />
archiepiscopo cantuariensi, Alexander II PP., in epistola ad<br />
Hugonem, archiepiscopum rotomagensem, <strong>et</strong> Lan<strong>du</strong>lfus de<br />
Sancto-Paulo, locis in Glossario nostro descriptis. Collum<br />
vero, perinde ac pallium, circumdat stola ad interiora descendens,<br />
inquit Stephanus E<strong>du</strong>ensis, decussatimque stringitur,<br />
ut consularis fascia, quam fortassis hpav aroXyjv vocat<br />
Themistius*. Nee scio an stola sacerdotalis, ut consularis,<br />
pectus olim amplexa sit, sinistro brachio circumfusa, uti in<br />
y<strong>et</strong>eribus tabellis graacanicis homophorium episcpporum<br />
inter<strong>du</strong>m delatum observavimus, cum id testari videatur<br />
manipulus, qui sinistrum sacerdotis brachium cingit, ita ut<br />
pars stolae olim fuerit, <strong>et</strong> ab ea postea resecta, ad majorem<br />
sacra facientium sacerdotum cpmmoditatem. Jacobus Cardinalis<br />
5 , de Coronatione Bonifacii VIII PP :<br />
Cubitum lasvum cingitque maniplus.<br />
Hisce omnibus adden<strong>du</strong>m insuper, diaconos, apud Graecos,<br />
stolam (quam in humero sinistro pro more recepto gestant,<br />
ut decent Chrysostomus 6 , Euchologium Graecorum 7 <strong>et</strong> v<strong>et</strong>us<br />
tabella graecanica 8 , quam hie describi curayimus, in qua<br />
efflctus est sanctus Stephanus, pra<strong>et</strong>erea Georgii Pachymeris<br />
effigies, quam ex codice manuscripto Augustano ejusdem<br />
historise descripsit Wolphius 9 ), cum cpmmunicaturi erant,<br />
(rraypo<strong>et</strong>Sw? preecingere ante <strong>et</strong> r<strong>et</strong>ro, ita tamen ut pectus<br />
ambiat, forma haud omnino diversa ab ea qua lorum gestari<br />
diximus, ut videre est in tabella, quam delmeavit vir eruditissimus<br />
Jacobus Goarus I0 .<br />
XIII (XI).<br />
CONSULARE SCEPTRUM.<br />
De sceptro eburneo, vel aureo, dignitatis consularis<br />
perinde in nummis symbolo, nihil est quod hie dicamus,<br />
cum obvia sint quae in hanc rem conferri possunt; praestat<br />
tantum monere in consults Anastasii sceptro, quod nab<strong>et</strong>ur<br />
in Diptycho Leodiensi, aquilam corolla laurea ambiri <strong>et</strong><br />
includi, cui trina yirorumcapita imminent". In Bituricensi<br />
aquila alis expansis circulum vel orbem amplectitur, in quo<br />
yiri, imperatoris forte, effigies delineatur. Addo denique<br />
imperatorum numismata consularia videri, quotquot ejusmodi<br />
sceptro in iis conspicui sunt: in quibus est medallio<br />
aareus Licinii, in gazophylacio canpnicqrum regularium<br />
Sanctae-Genovefae Parisiensis, cum inscriptione in aversa<br />
parte, Jovi CONSERVATORI, in quo palmata in<strong>du</strong>tus conspicitur<br />
idem augustus. Verum desiit sensim gestamen istud<br />
consulare, primusque Phocas imperator pro sceptro aquiligero<br />
crucem assumpsit, ut ex nummis ejus docemur, in<br />
quibus consular! habitu effingitur, <strong>et</strong> cum volumine : quod<br />
ca<strong>et</strong>eri fere deinceps augusti usurpavere : tam<strong>et</strong>si postmo-<br />
i. Codin. de Off. c. 6, n. 34. — 2. 14,16- — 3. Silvester, in Summa. — 4. Oral.<br />
H. eitr. — 5. L. 2, c. i. — 6. Horn, de Filio Prodigo. — 7. P. 254. — 8. Tabella<br />
10. — 9. P. 147. — 10. P. 254. — 11. Vide P. Fabrum, ad 1. 2, de Orig. Juris.<br />
Dempster, <strong>et</strong>c.<br />
DE INFERIORIS JEVI NUMISMATIBUS. 125<br />
<strong>du</strong>m idem sceptrum gestasse Philippicum imperatorem ejus<br />
ostendant nummi.<br />
XIV.<br />
AQUILA IMPERII SYMBOLUM.<br />
Hie porro disquiren<strong>du</strong>m vid<strong>et</strong>ur an ab ejusmodi consularibus<br />
imperatorum sceptris, an vero a Romanorum v<strong>et</strong>erum<br />
militaribus aquiligeris signis, in utriusque imperil symbolum,<br />
seu, uti vocant, armorum insignia, aquila transient:<br />
quando <strong>et</strong>iam efficta biceps, <strong>et</strong> an revera apud Constantinopolitanos<br />
armorum seu insignium usus, saltern sub extrema<br />
tempora, obtinuerit : cum ad numismatum Byzantinorum<br />
historiam id prorsus pertineat. in quibus aquila inter<strong>du</strong>m<br />
conspicitur, uti mox indicabimus. Aquilam pro regiae ac<br />
supremae dignitatis symbolo fere semper habitam palam est.<br />
Scribit Fulgentius ' in praeliis aquilam auream in signis<br />
bellicis sibi fecisse Jovem, hincque finxisse po<strong>et</strong>as ejusce<br />
avis ministerio rapuisse Ganymedem ; atque ideo fortassis<br />
scholiastes Csesaris Germanici ad Arati Phaenomena 7 aquilam<br />
signuin Jovis appellavit: ut de ea longe antea dixerat<br />
Theocritus 3 , Atb; ai'ffio? aleToi; opvt;, ZYIVOC Ttou To6e