“Zoals een goed ambtenaar betaamt” Liber Amicorum - CAOP

Xander den Uyl
Waarom gewone werknemers gewone
werknemersrechten moeten hebben
Bij het afscheid van Ron Niessen als bijzonder hoogleraar aan de
Ien Dales Leerstoel kan ik het niet laten toch nog eens in te gaan
op een kwestie die ons beiden de afgelopen jaren meer of minder
heeft beziggehouden. En overigens nog steeds doet, zoals blijkt uit
recente (concept)reacties van Ron Niessen naar kamer en pers over
het onderwerp normalisatie van de arbeidsverhoudingen bij de
overheid.
Normalisatie is een proces dat zich met horten en stoten heeft
voltrokken. In materiële zin zijn de afgelopen decennia de arbeidsverhoudingen
bij de overheid gelijkgetrokken met die in de particuliere
sector. De enige uitzondering lijkt het aanstellings- en ontslagrecht.
Overigens leidt daarbij naar mijn mening het verschil in
formele procesgang niet tot per saldo al te grote materiële verschillen.
De vraag is nog steeds of het proces van normalisatie zich ook
zou moeten vertalen in de ultieme stap: het gelijktrekken van de
rechtsverhouding tussen overheid als werkgever en de ambtenaar,
met de systematiek uit de private sector.
Menig rapport en artikel is geschreven over de vraag waarom overheidspersoneel
nog een aparte juridische status heeft. De argumenten
voor en tegen zijn uitgebreid uitgewisseld. Wat overblijft, is de
constatering dat er een samenhang is in rationele en emotionele
afwegingen. In de discussie lijken de laatste de overhand te hebben.
Dit ondanks pogingen de formeel juridische status wat los te
maken van het beroepseigene en het bijzondere van werken bij de
overheid. De toegenomen aandacht voor beroepstrots en beroepscodes
heeft nog niet geleid tot een helder onderscheid in de beeldvorming
tussen juridische rechtsverhouding enerzijds en ambtelijke
status anderzijds.
149