“Zoals een goed ambtenaar betaamt” Liber Amicorum - CAOP

3.
van juridisch advies (proactieve begeleiding) maar biedt de
melder ook bescherming als de werkgever represailles neemt
naar aanleiding van die melding (reactieve bescherming).
Uit de evaluatie kwam naar voren dat de Nederlandse klokkenluidersregelingen
primair gericht zijn op de interne afhandeling
van de melding van misstanden en veel minder op de bescherming
van de melder. Daarmee is noch het perspectief van de werknemer
(Zweden), noch dat van de interne dialoog (Noorwegen) of dat van
de verantwoordelijke burger (Verenigd Koninkrijk) dominant,
maar vooral het perspectief van de organisatie en haar zelfreinigend
vermogen. Het Nederlandse model wordt om die reden het
organisatiemodel genoemd. De evaluatie heeft ertoe geleid dat direct
is begonnen met aanpassing van de bestaande regelingen ter
verbetering van de rechtsbescherming van de klokkenluidende
ambtenaar. Daarover meer in paragraaf 4.
Klokkenluiden en de vrijheid van meningsuiting
Op 5 maart 2010 sprak Geoffrey Hunt, hoogleraar in political philosophy
aan St Mary’s University College, London over ambtenaren
en klokkenluiden ‘civil servants and whistleblowing’ op de
conferentie van het Montesquieu Institute van de Universiteit van
Maastricht. In een politiek-filosofische paper over klokkenluiden
plaatste hij het verschijnsel in het perspectief van de vrijheid van
informatie en de vrijheid van meningsuiting. Hij benadrukt de
nauwe relatie tussen informatievrijheid en klokkenluiden als ‘two
sides of the same coin’. Het gaat hem met name om de meest serieuze
klokkenluiderszaken die volgens hem de kern van de democratie
betreffen. Hunt spreekt over het principe van complementariteit
en bedoelt daarmee te zeggen dat de vrijheid van informatie,
de vrijheid van meningsuiting en klokkenluiden nauw gelieerd
zijn. Een kenmerk van democratie.
Dit principe van complementariteit kan mijns inziens goed worden
geïllustreerd aan de hand van het arrest van het Europese Hof
voor de Rechten van de Mens van 12 februari 2008 (Guja tegen
5 LJN: BD1054, Europees Hof voor de Rechten van
de Mens, 12-02-2008, 14277/04
195