“Zoals een goed ambtenaar betaamt” Liber Amicorum - CAOP
“Zoals een goed ambtenaar betaamt” Liber Amicorum - CAOP
“Zoals een goed ambtenaar betaamt” Liber Amicorum - CAOP
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
middelmatig is, is onzichtbaar, maar de deugd is – ook letterlijk –<br />
uitstekend: zij steekt boven het gewone uit. De ideale sportman<br />
weet het midden te vinden tussen te veel en te weinig trainen, te<br />
vroeg en te laat pieken, te sterk en te weinig ambitieus zijn, en precies<br />
daardoor steekt hij boven de anderen uit en kan hij <strong>een</strong> voorbeeld<br />
worden voor anderen. De virtuoze kunstenaar oefent niet te<br />
kort en niet te lang. Op dezelfde manier is het midden van de deugd<br />
<strong>een</strong> voorbeeldige virtuositeit. De deugdelijke <strong>ambtenaar</strong> zet zijn eigen<br />
mening niet te veel en niet te weinig buiten spel.<br />
Kardinale deugden<br />
Er zijn veel meer manieren waarop de deugd kan worden geoefend.<br />
Ik noem tot slot nog <strong>een</strong> voor de hand liggende manier: we kunnen<br />
ons concentreren op de deugden die omschreven zijn in die lange<br />
traditie van de deugdethiek, en proberen ons handelen daaraan<br />
te meten.<br />
Het is tegenwoordig ‘in’ om te zeggen dat en waarop je mag<br />
worden ‘afgerekend’. Op <strong>een</strong> afgesproken moment mag de rekening<br />
worden opgemaakt: heb je tot stand gebracht wat je beloofd<br />
hebt of waarvoor je was ingehuurd? Zijn de ‘targets’ gehaald? Daar<br />
is niets op tegen wanneer die ‘targets’ voldoende ‘inclusief’ zijn<br />
geformuleerd. Dat wil zeggen: wanneer het te behalen resultaat<br />
niet te abstract is geformuleerd, maar ook de wijze waarop het is<br />
gerealiseerd daarin verdisconteerd is. Maar wie de productiviteit<br />
van zijn organisatie weet te verdubbelen door onverantwoorde risico’s<br />
te nemen, heeft all<strong>een</strong> in zeer beperkte en bedenkelijke zin<br />
zijn doelstellingen gerealiseerd. Het spreken in termen van ‘afrekenen’<br />
kan gemakkelijk tot <strong>een</strong> simplisme worden, dat alles wat<br />
moeilijker meetbaar is niet meer laat meetellen. Het gevolg is dat<br />
iemand de afgesproken resultaten kan behalen, terwijl het toch<br />
niet deugt.<br />
De traditie van de deugdethiek heeft <strong>een</strong> aantal welomschreven,<br />
standaarddeugdhoudingen opgeleverd die precies bij deze<br />
toets van ‘de wijze waarop’ je handelt, behulpzaam kunnen zijn.<br />
Die standaarddeugden zijn natuurlijk niet de enige die er zijn en<br />
er is g<strong>een</strong> reden om aan te nemen dat niet elke tijd ook zijn eigen<br />
deugden ontwikkelt. Maar vaak zal blijken dat die eigentijdse deugden<br />
actuele vertalingen zijn van de grondhoudingen die al werden<br />
beschreven in die standaarddeugden. Daarom heten ze ook al sinds<br />
89
Change language