“Zoals een goed ambtenaar betaamt” Liber Amicorum - CAOP
“Zoals een goed ambtenaar betaamt” Liber Amicorum - CAOP
“Zoals een goed ambtenaar betaamt” Liber Amicorum - CAOP
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
188<br />
a) Wat wil ik? Het gaat hier in hoge mate om de waarden over <strong>goed</strong><br />
en kwaad van het individu: kan ik dit rijmen met wie ik in dit<br />
werk wil zijn?;<br />
b) Wat mag ik? Hierbij is de sociale context van belang, in arbeids<br />
situaties in het bijzonder de sociale steun van collega’s: kunnen<br />
we erover spreken?<br />
c) Wat kan ik? Uiteindelijk telt de ‘eigen effectiviteit’: zie ik mij in<br />
staat om wat ik zelf wil en in mijn omgeving voor mogelijk<br />
houd, van woorden in daden om te zetten?<br />
Aan voorbeelden g<strong>een</strong> gebrek tijdens de studiebij<strong>een</strong>komsten over<br />
ambtelijke dapperheid van de Ien Dales Leerstoel najaar 2009 en<br />
voorjaar 2010. Ze maken duidelijk dat grofweg drie vormen van<br />
‘coping’ zich voordoen in de praktijk: wegbewegen (‘ik voeg mij<br />
wel’), meebewegen (‘waar zit de ruimte’) en tegenbewegen (‘dat pik<br />
ik niet’). Dapperheid betekent niet per se de laatste beweging, maar<br />
wel de motivatie en de gelegenheid (dat ijzersterke duo uit de veranderkunde)<br />
om het niet bij wegbewegen te laten zitten. Vooral de<br />
sociale steun en de mogelijkheden voor eigen effectiviteit kunnen<br />
dan vleugels geven.<br />
Vanuit de medewerker gezien is het plezierig als de organisatie – om<br />
te beginnen ongevraagd – gelegenheid creëert om risico’s te helpen<br />
identificeren en optionele benaderingen te bespreken en te oefenen.<br />
Het helpt ook als onverschrokken <strong>een</strong> gewenste cultuur wordt<br />
gepresenteerd die uitnodigt te argumenteren, dilemma’s openbaar<br />
en transparant te maken, elkaar aan te spreken, gedoseerd tegengas<br />
te geven, en durf uitlokt om je eigen weerstand te creëren.<br />
Vanuit de interactie tussen leidinggevenden en medewerkers opent voorbeeldgedrag<br />
van het management meer deuren dan de spreekwoordelijke<br />
open deur van de leidinggevende en helpen ‘antennes’ om<br />
dreigende spanningen te ontdekken en te bespreken. Urgentie kan<br />
ontstaan door druk van buiten, als bijvoorbeeld de integriteit van<br />
<strong>een</strong> organisatie in het geding is. Een dergelijk proces is niet vrijblijvend<br />
voor alle geledingen, beslaat <strong>een</strong> lange periode en heeft dus<br />
<strong>een</strong> lange adem.