“Zoals een goed ambtenaar betaamt” Liber Amicorum - CAOP

1.
2.
H. Wiegel
De minister en zijn ambtenaren
Op 8 oktober neemt Prof. Mr. C.R. Niessen afscheid als bijzonder
hoogleraar van de Ien Dales Leerstoel, verbonden aan de Universiteit
van Amsterdam.
Deze eerste zin van mijn bijdrage aan dit liber amicorum roept
veel herinneringen bij mij op:
De universiteit, waar ik in 1959 arriveerde om eerst rechten en
daarna politieke en sociale wetenschappen te studeren. De P.S.F.
was de roodste faculteit van deze universiteit, met markante, voor
een deel marxistische, hoogleraren. Zij kenden mijn politieke
voorkeur en ambities. Nooit heeft mij dat enige nadelige behandeling
doen ervaren. Zo hoort dat natuurlijk ook, zoals dat ook geen
invloed behoort te hebben op de verhouding tussen een minister
en zijn ambtenaren. En vice versa.
De ambtenaar dient, met al zijn kennis en kunde, zijn minister
loyaal te steunen. De minister moet – ongeacht de politieke kleur
van zijn ambtenaren – op hen kunnen èn willen rekenen, hen kansen
geven, stimuleren, bevragen en ervoor zorgen dat hij allen, op
basis van hun kwaliteiten, carrièremogelijkheden biedt.
Naar mijn gevoelen was minister Dales, een van mijn opvolgers
op Binnenlandse Zaken, ook zo gebakken. Voor details had ze weinig
belangstelling, zij lette op de punten waar het echt om ging
en schonk haar vertrouwen aan de ambtenaren aan wie dat toekwam.
Op die manier herinner ik mij ook haar verhouding tot haar
hoogste ambtenaar op Binnenlandse Zaken, secretaris-generaal
Van Aartsen.
Het geldt ook mijzelf. Toen ik commissaris van de Koningin
in Friesland was, moest in de Friese hoofdstad een nieuwe burgemeester
worden benoemd. Sinds de oorlog was dat in Leeuwarden
altijd een lid van de PvdA geweest. Belangrijker was dat die partij
29