Karizmatik Liderlik Ve Örgüt Kültürü İlişkisi Üzerine Bir Uygulama

65
sözü edilen içsel ödüller kendini ifade etmeyi, kendi değerinin farkına varmayı ve kendi
içinde tutarlı olmayı içerir.
d) Öz fayda: Bireysel öz fayda, bireyin güç, görev, hedeflerini elde etme
yeteneği ve yeterliliği hakkındaki inancıdır. Öz faydası yüksek kişiler, görev hedeflerine
ulaşmada söz konusu olabilecek engellerin üstesinden gelmeye ve daha fazla çaba
harcamaya isteklidirler. Toplu öz fayda ise, grup üyelerinin birlikte hareket ederek istisnai
derecede güç görevleri başarabileceklerini algılamalarıdır. Başka bir deyişle pozitif
sinerjiye inanmalarıdır.
Benlik Kuramı, karizmatik liderlerin daha ziyade örgüt izleyicilerinin değerleri
ve kimlikleri ile bağlanabilecek bir misyona sahip olmaları durumunda ortaya çıkacaklarını
vurgulamaktadır.
Shamir'in Benlik Kuramında da, diğer karizmatik liderlik kuramlarında olduğu
gibi krizli ve belirsizlik içeren durumların karizmatik liderliğin ortaya çıkışını
kolaylaştırması söz konusudur. Buna göre, işin yapılandırılmadığı, başarım hedeflerinin
detaylı biçimde belirlenmediği veya açıkça ölçülemediği, bu hedeflere ulaştıracak
stratejilerin açık olmadığı durumlarda karizmatik liderin ortaya çıkması daha muhtemeldir.
Shamir ve arkadaşları her ne kadar karizmatik liderlik için bir kriz koşulunun
şart olmadığını ifade etmişlerse de örgütün ciddi sıkıntılar yaşadığı, örgütün varlığını
sürdürebilmesi için ne yapılması gerektiğinin tam açık olmadığı ve örgüt üyeleri arasında
önemli ölçüde kaygı, hatta panik bulunduğu durumların karizmatik liderliğin ortaya
çıkışını kolaylaştıracağını vurgulamışlardır. Bu kuramın genel değerlendirmesinin yapacak
olursak; Shamir, House ve Arthur tarafından geliştirilen Karizmatik Liderliğe Benlik
Kuramı, daha önceden sözü edilen House'un ve Conger ile Kanungo'nun karizmatik
liderlik kuramlarının bir sentezlemesi görünümünü taşımakla birlikte, karizma atfına neden