İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur. Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır (https://inkluzivtehsil.az/library).
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır
(https://inkluzivtehsil.az/library).
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
90 İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Pozitiv təlim tövsiyələri
Pozitiv nizam-intizam pozitiv tədris ilə dəstəklənməlidir. Tədris vaxtı yanlış
davranışın qarşısını ala və ya ən azından sinfinizi pozmadan onun effektiv
şəkildə öhdəsindən gələ biləcəyiniz bir sıra digər pozitiv yollar mövcuddur.
Aşağıda altı tövsiyə verilir 69 . Əlavə yollar fikirləşə bilərsiniz?
1. Fokuslama və yavaş səslə danışmaq. Dərs başlamazdan əvvəl hər
bir kəsin diqqətinin sizdə olmasından əmin olun. Dərsə başlamazdan
əvvəl hər kəsin sakitləşməsini gözləyin. Təcrübəli müəllimlər bilir
ki, onların tərəfindən səssizlik ən effektiv yoldur. Onlar, sinifdə
tamamilə sükut olduqdan sonra onu 3-5 saniyə uzatmaqla gözləməyir.
Tezliklə şagirdlər başa düşür ki, müəllim onların diqqətini nə
qədər çox vaxt gözləyərsə, onların dərsin sonunda bir o qədər az
boş vaxtları olacaq. Gözləmə müddətindən sonra dərsə normaldan
daha sakit səs tonu ilə başlayın. Çox vaxt yavaş danışan müəllimin
sinfi möhkəm səslə danışan müəllimin sinfindən daha sakit olur. Şagirdləri
onun nə dediyini eşitmək üçün sakit oturur.
2. Birbaşa göstəriş. Əminsizlik sinifdə həyəcan səviyyəsini artırır.
Şagirdlərinizə tam olaraq nə baş verəcəyini izah edərək dərsə
başlayın. Bu müddətdə sizin və şagirdlərinizin nə edəcəyini göstərin.
Siz bəzi tapşırıqlar üçün vaxt məhdudiyyətləri qoya bilərsiniz.
Müddətin sonunda şagirdlərə seçdikləri fəaliyyətləri görməyə vaxt
ayırmaq üçün birbaşa göstərişlər ilə fokuslamanı birləşdirə bilərsiniz.
Dərs müddəti fəaliyyətlərin təsvirini bu cür tamamlaya bilərsiniz:
Mən düşünürəm ki, dərs müddətinin sonunda dostlarınızla
danışmaq, kitabanaya getmək və ya digər dərslər üzrə boşluqları
doldurmaq üçün bir az vaxtınız olacaq.”
3. Monitorinq. Xüsusi ilə də şagirdlər yazılı tapşırıqlar yerinə yetirərkən
və ya qruplarla işləyərkən ayağa qalxın və ətrafda gəzin.
İrəliləyişlərini yoxlayın. Bir neçə şagirdin eyni çətinlik çəkdiyini
gördükdə onları kəsməyin və ya ümumi qeydlər etməyin. Sakit səs
tonundan istifadə edin, belə olan halda şagirdləriniz şəxsi və müsbət
diqqətinizi qiymətləndirəcəklər.
69. Abstracted from: Discipline by Design. 11 Techniques for Better Classroom Discipline. http://www.
honorlevel.com/techniques.xml [accessed online on 10/4/2005]