İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam

İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam 49
gər yerli təşkilatlar nahar və qəlyanaltıları hazırlaya bilər. Bununla yanaşı,
müntəzəm sağlamlıq, diş və qidalanma yoxlaması və müalicə proqramlarını
tətbiq edə bilmək üçün yerli səhiyyə xidməti təminatçıları ilə əməkdaşlıq
etmək lazımdır. 42
Zorakılıqdan qorxu. Məktəbə gedərkən və ya gələrkən, həmçinin məktəb
daxilində və sinifdə zorakılıq görməkdən qorxu (fiziki cəza və bullinq formasında)
bəzi şagirdlərin geri çəkilməsinə və dərslərdə iştirakdan yayınmasına
səbəb ola bilər. Bu, onların özünəinamının zədələnməsinə və yetərsizlik
hissinin artmasına yol açar. Bəs məktəbin vəziyyətini daha yaxşı
anlamaq üçün siz hansı tədbirləri görə bilərsiniz? Məktəb ərazisində və
ya məktəbə gəliş-gediş zamanı zorakılığın baş verdiyi ərazini müəyyən etməkdə
uşaqlara və icma nümayəndələrinə yardım edin. İcma rəhbərləri və
valideynlərlə birlikdə “uşaq nəzarəti” fəaliyyətləri həyata keçirə və valideynləri,
müəllimləri və ya digər icma üzvlərini zorakılıq ehtimalının yüksək
olduğu ərazilərə nəzarət etməyə cəlb edə bilərsiniz. Bu tədbirlərə zəruri
hallarda təhlükəsiz ərazilərə qədər uşaqları müşayiət etmək də aid edilə
bilər. Şagirdlərinizdən bullinqə məruz qalmaları və ya fiziki cəza ilə üzləşmələri
barədə məlumat almaq üçün anonim sorğular hazırlaya bilərsiniz. 43
Məktəbiniz fiziki cəza da daxil olmaqla, uşaqlara qarşı zorakılıq hallarının
qarşısını almaq üçün ciddi və tətbiqedilən siyasət həyata keçirməli, müəllimlər
və məktəb heyəti üçün uyğun davranış qaydaları müəyyən etməlidir.
Əlilliklər və xüsusi ehtiyaclar. Məktəblərin və təhsil sistemlərinin fiziki,
emosional və ya öyrənmə zəifliyi olan uşaqlar üçün inklüziv siyasət və ya
proqramları olmadıqda, əlilliyi və ya xüsusi ehtiyacları olan uşaqları məktəblərə
cəlb etmək mümkün olmur. Buna baxmayaraq, bu uşaqlardan bəziləri
məktəblərdə və hətta sizin sinfinizdə ola bilər. Bu uşaqların görmə
və eşitmə zəiflikləri və ya Ramon kimi (DÇHS) “gizli” əlillikləri olur. Bu
zəifliklər üzə çıxarılmasa, uşaqların diqqətsizlik, aşağı öyrənmə potensialı
və ya hiperaktivlik kimi hərəkətləri yanlış surətdə nizamsız davranış kimi
qəbul oluna bilər. Belə uşaqların tez müəyyən olunması və onların dərslərdə
tam iştirakı üçün yardım edilməsi məqsədilə məktəblərdə skirininq proqramlarına
ehtiyac duyulur. Şagird bəzi sadə görmə və eşitmə testlərini özü
də edə bilər. 44
42. For additional ideas, see: UNESCO. “Booklet 6: Creating a Healthy and Protective ILFE,” Embracing
Diversity: Toolkit for Creating Inclusive, Learning-Friendly Environments. Bangkok, 2004.
43. UNESCO. “Booklet 4: Creating Inclusive, Learning-Friendly Classrooms,” Embracing Diversity:
Toolkit for Creating Inclusive, Learning-Friendly Environments. Bangkok, 2004.
44. UNESCO. Booklet 6: Creating a Healthy and Protective ILFE. Embracing Diversity: Toolkit for
Creating Inclusive, Learning-Friendly Environments. Bangkok, 2004.