İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur. Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır (https://inkluzivtehsil.az/library).
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır
(https://inkluzivtehsil.az/library).
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
68 İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
şaquli şirma xalçalar kimi ucuz variantlar düşünün. Bu xalçalar məktəblərdə
arakəsmə divarlar olmadıqda, sinifləri bölmək üçün də istifadə oluna bilər.
Mərkəzlər. Fəaliyyət mərkəzləri şagird və ya kiçik şagird qrupuna layihə
və ya fəaliyyətlər üzrə öz sürətində işləmək imkanını təklif edir. Sinif
otaqlarında mərkəzlər iş yerindən, alət və materialları saxlamaq və təlimatları
asmaq üçün ərazidən ibarət olmalıdır. Şagird sayı çox olan siniflərdə
fəaliyyət mərkəzləri məktəb meydançası boyunca müxtəlif ərazilərdə
yerləşdirilə bilər. Uşaqlar mərkəzdə fəaliyyətlərini həyata keçirmək
üçün lazım olan əşyaları özləri ilə götürür.
Təlim materialları və tədris resursları. Kitablar və digər təlim materialları
asanlıqla əldə edilə və yerinə qoyula biləcək şəkildə saxlanmalıdır.
Şagirdlər digər şagirdlərə narahatlıq yaratmadan təbaşir, xətkeş, kağız,
boya və qayçı kimi alətləri götürmək imkanına malik olmalıdırlar. Təlim
materialları kimi portativ sinif lövhəsi, molbert, millimetrlik kağızı və iş
cədvəlləri də istifadə üçün saxlanmalı, lakin maneçilik yaratmamalı və şagird
ilə dolu sinifdə lazımi yerləri zəbt etməməlidir.
Şagird işi. Plan mövcud olmadıqda şagird işinin toplanması və saxlanması
çox tez yorucu ola bilər. Bəzi müəllimlər bunun üçün fərdi fayl qovluqlarından
istifadə edir. Fayllar hər bir şagird üçün və hər bir şagird tərəfindən,
hər bir mövzu və ya şagird qrupu üçün yaradıla bilər. Şagird işini nümayiş
etdirmək üçün məkan də tələb olunur. Bu, divar məkanı və ya şagird işinin
sancaq, yapışqanlı lent və ya hətta küt tikanlarla asıldığı kəndir də ola bilər.
Otağın şagirdlərin işi ilə bəzədilməsi, sinifdə çoxlu sayda uşaqlar olsa belə,
onun cəlbediciliyini artırmağa və daha istiqanlı olmasına kömək edəcəkdir.
Şagirdlərin cəlb edilməsi. Şagirdlər sinif otağında fiziki məkanın idarə
olunmasında çox yardımçı ola bilərlər və bu, onlara məsuliyyət hissini inkişaf
etdirməyə kömək edir. Onlar şagirdlərin işini asa, elan lövhələrini yarada
və dərsin sonunda təlimat materiallarını yerinə qoya bilərlər. Şagirdlər məkan
problemlərinin həllində də yardımçı ola bilərlər. Hər hansı bir problem
yarandıqda, məsələn şagirdlər bir-birilərini itələdikdə və ya oturmaq üçün
kifayət qədər yer olmadıqda, onlardan həll yollarını təklif etməyi xahiş edin.
Yadda saxlayın: Yaxşı intizam və pozitiv şagird davranışının yaranması
ehtimalı, sinif otağınız və onun fəaliyyətləri sizinlə şagirdləriniz arasında
kollektiv davranışı yaxşılaşdırmaq üçün qurulub və ya təşkil edildiyi halda,
daha böyükdür.