İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur. Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır (https://inkluzivtehsil.az/library).
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsaitin azərbaycan versiyası onlayn istifadəyə açıqdır
(https://inkluzivtehsil.az/library).
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
30 İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli sinifdə pozitiv nizam-intizam
Qeyd: Pozitiv intizam aşağıdakı hallarda uğursuz ola bilər:
1. Tələbə və ya bütün sinif qısa müddətdə mükafatlandırılmır.
2. Davranışlara deyil, tapşırıqlara diqqət yetirilir. Məsələn, “Yaxşısı
budur ağzını bağlayasan və danışmayasan” əvəzinə, “Başqalarına
qarşı diqqətli olmağınız və qısa zamanda sakitləşməyiniz sevindiricidir”.
3. Yenə də şagirdin düzgün deyil, yanlış etdiyi vurğulanır.
Müsbət intizamdan istifadə edərkən, 4:1 nisbətini nəzərə almağa çalışın.
Tələbə və ya sinfin yanlış bir hərəkətinə qarşılıq olaraq, dörd dəfə düzgün
hərəkətini qeydə alın. 4:1 nisbətindən davamlı olaraq istifadə etməklə, tələbələrinizə
onların düzgün davranışlarına diqqət yetirmək və onları dərhal
mükafatlandırmaqda həqiqətən nə qədər ciddi olduğunuzu göstərirsiniz. 32
Bu nisbəti əldə etdiyinizi yoxlamaq üçün gündəlik tutun və hər dərs saatının
və ya günün sonunda şagirdlərinizin neçə dəfə yanlış və neçə dəfə düzgün
davranışlarını qeyd etdiyinizi nəzərdən keçirin. Siz tərifin normal hal, tənqidin
nadir hal olmasına qədər, nəzarət üçün hər hansı tələbə və ya müəllimin
köməyindən də istifadə edə bilərsiniz.
Pozitiv intizamdan istifadə edən müəllimlər öz şagirdlərinin bacarıqlarına
inanır və şagirdlərinə sevgi və hörmətlə yanaşırlar. Müəllimlər tələbələrini
müşahidə etmək və müsbət davranışları təşviq edəcək şəkildə cavablandırmağa
meyilli olduqda, tələbələrinə öz davranışları üçün məsuliyyət daşımağı
aşılayır və bu yolla yanlış davranış ehtimalını azaldırlar.
Fəaliyyət: Pozitiv dərslərin öyrənilməsi və tətbiq edilməsi
Müəllimlər və tələbələr üçün hər bir məktəb günü bir-biri ilə müsbət əlaqə
qurmaq üçün bir çox imkanlar yaranır. Son günlərdə başınıza gələn və
bəlkə fərdi təlimat ilə sizin və tələbələrinizin bir-biri ilə müsbət əlaqə yaratdığı
vəziyyəti xatırlamağa çalışın. Aşağıda boş vərəqdə öz təcrübənizi
təsvir edin. Bu məlumatdan digər tələbələrlə daha üstün şəkildə çalışmaq
və neqativ intizama yol verməmək üçün necə istifadə edə bilərsiniz?
32. Ibid